Terwijl het eind jaren 70 in de Nederlandse straten nog serieus naspoelen is van die beruchte Lockheed-affaire en een beetje verderop de meeste West-Duitsers maar wat verveeld zitten met Fassbinders filmische vrijage met de leiding van de RAF in 'Deutschland im Herbst' (1978), wordt tussen Amsterdamse redactielokalenmuren, gestuurd door vers uitgepakte en goed ingeïnkte schrijfmachineleeslinten, een zoveelste Tirade vs. De Revisor-ruzie voorbereid en uitgevochten. Bijzonder geraakt door Jeroen Brouwers' klacht al zou hij aan de vorm van de fles, in dit geval Dirk Ayelt Kooimans verhalenbundel 'De schrijver droomt' (De Harmonie, 1976), niet kunnen zien of er gedistilleerd in zit, neemt Frans Kellendonk in die dagen een ochtendlijke plons in zijn vitriool. Op het spel staan een door Brouwers verkeerdelijk als imitatie gelezen parodie die Kooimans derde verhalenbundel eigenlijk is en zijn overhaaste conclusie om de duidelijke beschrijving van een droom over een interieur voor dat van het interieur zelf te nemen. Voor de polemist die bij voorkeur eet wat hij niet lust opdat hij zelf zou kunnen overleven, aldus Kellendonk over collega Brouwers, is het daarna voor die laatste voornamelijk De Revisor-klappen incasseren: "Iedere bladzij Kooiman zal onder zijn ogen verdorren, beweert deze Holle Bolle Gijs. Dat verbaast mij niets. Lees Jef Geeraerts met één oog, lees ongeacht welke schrijver op die manier en er blijft niets over dan een hoopje as. Die woede van Jeroen Brouwers heeft maar weinig met literatuur te maken. Ze is veel te groot voor deze wereld. Al zou hij een stuk schrijven tegen God zelf, dan had je nog het gevoel dat God zoveel drukte niet verdient."
Met een combinatie van Brouwers' kittige woede en het talent van een kunnen lezen met duizend ogen op, iets waarin ook Kellendonk uitermate bedreven was, verenigt Arie Storm in de merkwaardige roman 'Het laatste testament van Frans Kellendonk' (Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2015) twee uitmuntende biografeneigenschappen. Vitaliteit, een bevlogen onbesuisdheid, de durf om fouten te maken, de moed om op je bek te vallen,… Aan de hand van Kellendonks ideeën over wat schrijven nu precies zou moeten zijn, geeft would-bebiograaf Storm in dit hoogst originele portret, tussen de regels door, ook zelf al aan waarom zijn langverwachte Kellendonk-biografie er eigenlijk nooit zal komen: "Goed schrijven is altijd als het leven zelf. Goed schrijven komt eruit voort en creëert het leven zelf. Maar meestal zit je als schrijver toch gewoon aan je bureau. In het leven zelf ben je een afwezige."
Al zijn er dezer dagen, denk ik dan, heuglijkere niet-vooruitzichten om die werkweek doormidden te snijden.
Het laatste testament van Frans Kellendonk / Arie Storm. - Amsterdam : Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2015. - 142 p.
Reacties