Doorgaan naar hoofdcontent

125 jaar Walter Mehring: "Ich bin kein vergessener, ich bin ein ungedruckter Autor."

125 jaar Walter Mehring: dichter, ooggetuige, pacifist, liedjesmaker, jood, verslaggever, satiricus, Berliner, toneelschrijver, dadaïst, emigrant en in 1932 aan de deuren van het Berlijnse Theater am Nollendorfplatz nog onderwerp in die beruchte An den Galgen-fatwa van nazi-carrièrist Joseph Goebbels: "Nächstes Frühjahr sind wir dran (...) und da werde ich mal vier Intelligenzbestien persönlich vorknöpfen: den Alfred Kerr und den Tucholsky, den Ossietzky und den Mehring." 
125 jaar Walter Mehring: André Gide, Rainer Maria Rilke, Joseph Roth, Ilja Ehrenburg, Ödön von Horvath,... nagenoeg zijn volledige vriendenkring ademde die lucht van de Parijse bistro's en de Berlijnse Kaffeehäuser uit dat verloren gegane rijk van de bohème van die vooroorlogse jaren waarover Mehring zelf, in het in 1951 oorspronkelijk in het Engels verschenen 'The Lost Library', in een scala van fabelachtige zinnen zo aanschouwelijk weet te rapporteren.


125 jaar Walter Mehring: onverbiddelijke notulist ook van die in het voorjaar van 1939 steeds groter wordende bedelaarsgemeenschap, bestaande uit leken, priesters en afvalligen van iedere gezindte, aan de Parijse bistrotafel van zijn haveloze, reactionaire vriend Joseph Roth, de heilige drinker door Mehring bejegend als bejaarde halfgod van 44 jaar met gezwollen voeten, als symptoom van die op springen staande Europese destructieve vergeldingskrachten: "Iedere nieuwe rooftocht in Europa maakt de bedelaarsgemeenschap van zijn geestelijk verarmden groter, sinds met het prijsgeven van allereerst Wenen en daarna Praag, sinds de steeds verdere verwoesting van Spanje, de verdedigingsbolwerken tegen de barbarij zijn gevallen - het vernietigingswerk, waarbij arbeiders aan beide eindjes van het touw trokken. Op zo'n geestelijk hellend vlak van het Westen, van zijn christelijk-joodse moraal, van zijn Hellenistisch-Latijnse esthetica, kon alleen een waggelende dronkaard zijn evenwicht bewaren, zoals Noach zich aan de zondvloed aanpaste. Roth was ingetreden in de orde der dronkaards om de beproevingen van het nuchter zijn te ontlopen. Omdat de taal tot en met de laatste woorden was uitgehold, leek hem het geschreven woord letterlijk het laatste houvast te zijn. Om de essentie te vinden, dronk hij afwisselend iedere soort alcohol weg, een keur aan bourgogne- en bordeauxwijnen, rum en bier, benedictine en Fernet Branca en allerlei soorten wereldbeschouwing: Maimonides en Thomas van Aquino, Spinoza, Marx en Bergson."
125 jaar Walter Mehring: "Ich bin kein vergessener, ich bin ein ungedruckter Autor," liet de vandaag jarige Walter Mehring (1896-1981) na een quarantaine van meer dan twee decennia im Exil bij zijn terugkeer in Duitsland in 1953 optekenen. Lees daarom dit particuliere, bijzonder erudiet en diepgevoeld geschreven testament van de Europese cultuur. En doe daarna halfdronken gewoon van zum Wohl, lieber Walter, zum Wohl!

Reacties

Populaire posts van deze blog

Gevoelens van gemis, afwijzing en ontgoocheling: stuk voor stuk gaan ze in de Shelley-blender 'Mathilda' geheten...

"Mijn leven was onloochenbaar leeg en nutteloos, maar zeg nooit tegen de lelie die door regen en wind is geveld: richt je op en bloei als vanouds. Mijn hart bloedde uit een dodelijke wond, maar op een andere manier kon ik niet leven." Gevoelens van gemis, afwijzing en ontgoocheling: stuk voor stuk gaan ze in de Shelley-blender 'Mathilda' geheten. Dat, en het verplengen van tonnen tranen door de in een bad vol sombere gedachten badende ik-figuur uit deze novelle. De tweeëntwintigjarige Mary Shelley snijdt en slaat, zeker vanaf ongeveer driekwart boek, de lezer voortdurend in de armen en om de oren. Autobiografisch, deze tweehonderd jaar oude amoureuze vader-dochterdingetjes door de blik van de jonge Mathilda? Geen idee. In ieder geval is de zelfgekozen eenzaamheid van deze Mathilda van een gans andere orde dan die van pakweg Amy Winehouse . De hoop ooit voor iemand nog genegenheid te kunnen voelen, was bij de betreurde Londense zangeres-met-ook-vaderdingetjes in de mee...

Djoos Utendoale tient le fou avec moi: verzen geschreven in de taal van de volksmens aan weerskanten van de 'schreve'.

Utendoale, uit de vallei of het dal van de West-Vlaamse bergen. Djoos, van Joris. Afkomstig van Westouter: pater Joris Declercq. Troubadours en kleinkunstenaars uit de regio zoals Antoon vander Plaetse, Gerard Vermeersch en Willem Vermandere namen Declercqs verzen in hun repertorium op. Van Boeschepe tot Cassel en van Ieper tot Ekelsbeke, de ganse Westhoek ging aan Utendoales rijmsels kapot. Vlinders zijn er hellekapellen, butterschitters of flikflodders. Averullen, mulders en roenkers worden in gangbaar Nederlands meikevers. Voetelingen, sokken. Nuus, wij. Hadden pendelaars geen files onderweg dan was het volop vroeger thuus komm'n of dan-ze peisden. De poëzie van Djoos Utendoale is geschreven in een bijzonder zingend taaltje: het Westhoeks. Over de invloed van dialecten moeten we, althans pater Joris Declercq, niet al te neerbuigend doen: "En moest Luther de bijbel in het Nederduits vertaald hebben en niet in het Hochdeutsch, de taal van zijn geboortestreek, dan sprak de he...

"Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles."

"Eén ding weet ik wel," zei Franny. "Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles. Die lui waar jij het over hebt laten geen enkel mooi ding achter. Het enige dat de iets beteren misschien doen is min of meer binnen in je hoofd kruipen en daar iets achterlaten, maar enkel en alleen omdat ze dat doen, enkel en alleen omdat ze weten hoe ze iets moeten achterlaten hoeft dat nog geen gedicht te zijn. Het kan best zo zijn dat het niet meer is dan een of ander hoogst intrigerend grammaticaal uitwerpsel - excuseer mijn woordkeus."  Net zoals bij de Vlaamse schrijver Paul Brondeel is bij deze Franny die 'r' er eigenlijk te veel aan. Om nog maar te zwijgen over wat Nabokov, die beginregels van zijn 'Lolita' indachtig, tong- en keelklankgewijs met die dubbele 'o' uit Zooey zou aanvangen. Feit is dat deze J.D. Salinger vandaag precies vijftien jaa...