16 oktober is, hier im Osten, traditioneel Günter Grass Tag. De schrijver in kwestie kwam er die dag, in 1927, gewoon bij. Oskar Matzerath dus, over wie land- en tijdgenoot Marcel Reich-Ranicki (en zonder wie Ranicki ook nooit Duitslands voornaamste naoorlogse literatuurcriticus) in zijn memoires: "Eind oktober 1958 ontmoette ik de jongeman opnieuw: tijdens een bijeenkomst van de Gruppe 47 in Grossholzleute in het Allgäu las hij, Günter Grass, twee hoofdstukken voor uit de nog steeds in wording zijnde roman 'Die Blechtrommel'. Mij bevielen die twee hoofdstukken, ik was er bijna enthousiast over. Ze bevielen me overigens heel veel beter dan de het jaar daarop verschenen complete roman, waarover ik een sceptisch, al te sceptisch, oordeel heb geveld. Geleerd heb ik in Grossholzleute dat het geen zin heeft te luisteren naar wat schrijvers over de handeling van een roman waarmee ze juist bezig zijn, te vertellen hebben. Uit dat soort verhalen kun je doorgaans niets, maar dan ook helemaal niets opmaken. Want het resultaat van de meest fantastische en originele ideeën zijn vaak miserabele boeken - en absurd lijkende motieven kunnen tot voortreffelijke romans leiden."
Gevoelens van gemis, afwijzing en ontgoocheling: stuk voor stuk gaan ze in de Shelley-blender 'Mathilda' geheten...
"Mijn leven was onloochenbaar leeg en nutteloos, maar zeg nooit tegen de lelie die door regen en wind is geveld: richt je op en bloei als vanouds. Mijn hart bloedde uit een dodelijke wond, maar op een andere manier kon ik niet leven." Gevoelens van gemis, afwijzing en ontgoocheling: stuk voor stuk gaan ze in de Shelley-blender 'Mathilda' geheten. Dat, en het verplengen van tonnen tranen door de in een bad vol sombere gedachten badende ik-figuur uit deze novelle. De tweeëntwintigjarige Mary Shelley snijdt en slaat, zeker vanaf ongeveer driekwart boek, de lezer voortdurend in de armen en om de oren. Autobiografisch, deze tweehonderd jaar oude amoureuze vader-dochterdingetjes door de blik van de jonge Mathilda? Geen idee. In ieder geval is de zelfgekozen eenzaamheid van deze Mathilda van een gans andere orde dan die van pakweg Amy Winehouse . De hoop ooit voor iemand nog genegenheid te kunnen voelen, was bij de betreurde Londense zangeres-met-ook-vaderdingetjes in de mee...
Reacties