"Alles aan hem wekte mijn nieuwsgierigheid op: de zorg waarmee hij zijn potlood uitkoos, de manier waarop hij zat - recht, alsof hij misschien elk ogenblik zou moeten opstaan om een bevel aan een onzichtbaar leger te geven - en hoe hij door zijn blonde haar streek. Ik ontspande me pas toen hij zich, net als iedereen, begon te vervelen en op zijn stoel zat te wiebelen, wachtend op de bel voor de pauze tussen de lessen. Ik bestudeerde zijn trotse, fijn besneden gelaat, en geen minnaar zou Helena van Troje aandachtiger hebben kunnen aanschouwen of meer overtuigd geweest kunnen zijn van zijn eigen onwaardigheid. Wie was ik dat ik met hem zou durven praten? In welke Europese getto's waren mijn voorvaderen bijeen gedreven toen Friedrich von Hohenstaufen Anno von Hohenfels zijn beringde hand toestak?"
In Riedenberg, een Vorort bezuiden Stuttgart, is hij de eigenaar van een heus straatnaambord en in de novelle 'Reunion' (1971) lijkt hij getransformeerd tot de besluiteloze, lummelachtige ik-figuur Hans Schwarz, de jongen met de muntstukken vooraan rechts op het voorplat van de Nederlandse vertaling uit 1978. Schrijver en kunstschilder Fred Uhlman dus, die gedurende 80 pagina's zijn alter ego, deze Schwarz, de zestienjarige zoon van een joodse dokter, achterkleinzoon van een rabbi en van generaties kleine kooplui en veehandelaren, tomeloze liefdes- en vriendschapscirkels laat dansen rond de adellijke Konradin von Hohenfels, zijn jongen met het gulden haar. Samen verslinden ze 'Madame Bovary', bekritiseren ze Schiller en noemen ze, tijdens een van hun vele wandelingen tussen huis, Rijn, Moezel, Neckar, Main en Karl Alexander Gymnasium te Stuttgart, Heine een dichter voor handelsreizigers. De Hongaarse schrijver Arthur Koestler roemde, ondanks zijn tragische afloop, deze novelle van collega Uhlman als: "Er is niets van Wagneriaans pathos; het is alsof Mozart de Götterdämmerung herschreven had." Daar kan helaas niks aan toegevoegd, een waar genot hoor deze voetzoeker van een Narziss en Goldmund! Gaat dat lezen!
Reünie / Fred Uhlman (auteur), Robert Warmenhoven (vertaler). - Amsterdam : Meulenhoff, 1978. - 91 p.
Reacties