"De baas van de Salzman-fabriek, Siegfried Salzman, liep rond met een hoofd vol zorgen. Het pond stond laag en ze hadden uitstaande vorderingen. De valuta's waren toch al onstabiel en voordat Siegfried Salzman zijn fijne linnen wegdeed voor vodjes papier van twijfelachtige waarde, wachtte hij liever af en verkocht niets. Hij zat letterlijk op zijn handelswaar. Maar het werk lag daardoor stil en er vielen weer ontslagen. Om te beginnen beneden bij de arbeiders, pas daarna kwam de eerste verdieping aan de beurt. Op de eerste verdieping wilde Salzman zelf het kaf van het koren scheiden. Hij liep door de vertrekken en bekeek de meisjes. Daar had je Schmerler, een rooie die veel invloed op haar collega's had, die moest hij houden, anders begon ze te stoken. Daar had je Pilz, die had dan wel een bochel, maar was heel goed te gebruiken, ze briefde de baas allerlei uitlatingen van het personeel over. Dan had je Käthe Schmidt, hij herkende haar van achteren, want hij had haar al eens genomen. En Salzman likte zijn lippen af en zijn brede gezicht werd nog breder toen hij Mitzi Sperl zag, zeventien jaar oud en heel smal gebouwd. Hij dacht aan haar potsierlijke gedrag, die keer dat hij haar zware wijn had laten drinken. Hij ging verder en één voor één kwamen er nu meisjes die hun bloempje, dat de dochters van de gegoeden duur verkopen, aan de baas hadden gegeven voor een avondmaal, maar, let wel, met het grote voordeel dat ze bij hem in de gunst stonden. Want Siegfried Salzman besloot dat geen van die meisjes ontslagen moest worden."
Zes ironische kortverhalen over de jaren dertig van de vorige eeuw, de donkerste periode ook in die voorgaande honderd, op meesterlijke wijze emotieloos neergezet door de geestelijke mentrice van haar later veel beroemdere echtgenoot Elias. Doe er vandaag je voordeel mee en kijk eens over de oceaan want ze zouden terug zijn, de jaren dertig dan.
01 mei 1963 is voor altijd deze Veza Taubner-Calderon, schrijfster van toneelstukken en kortverhalen en vertaalster van onder meer Graham Greene. Derde Weense vrouw ook in dat boeiende 'Van licht naar duisternis: drie vrouwen in Wenen (1900-1938)' van de in de Oostenrijkse hoofdstad residerende Vlaamse vertaler Kris Lauwerys. Of levensgezel Elias Canetti verkwikking vond in zijn vele relaties met andere vrouwen oordeelt de schrijver in 1964, een jaar na de dood van vrouw Veza, in zijn notities over Kafka ondubbelzinnig zelf: "Ik denk niet dat Kafka een vrouw echt gelukkig kon maken. Ik heb het ook pas op mijn achtenvijftigste geleerd, daarvoor heb ik er me met handen en voeten tegen verzet en veroorloofde ik mij van de liefde alleen de jaloezie, dat is erg weinig."
Vandaag is 01 mei 2025, vandaag is voor altijd deze Veza Taubner-Calderon, ook Canetti geheten, zeker na dat Weense huwelijk van haar met toy boy Elias in 1934, ze was toen de zevenendertig al gepasseerd. Haar beste verhalen verdwenen rond diezelfde tijd voor zestig jaar in een laatje, om te gisten, wachtend om uitgegeven te worden. 01 mei 1963 is alleen al daarom voor altijd deze Veza Canetti!
Reacties