Doorgaan naar hoofdcontent

"Whitman is de grootste kunstenaar die zijn natie heeft voortgebracht. Zijn gelijken zijn Milton, Bach, Michelangelo en de barokke meesters van sublimiteit."

(...) 

hij was een peer van een okeë vent het mondje rap geroerd opvliegend 
niet onknap sloeg hij het leven als een oude gabber op de schouders 
hield wel van een humorgeintje zou zijn leven geven voor een vriend 
dol op de vrouwtjes gematigd gokker at en dronk met smakken 
kwister van duiten verloor hij de moed tegen het einde hij werd ziek 
hij werd geholpen door een bijdrage hij stierf op eenenveertigjarige leeftijd en dat was zijn begrafenis 

thumbs up of up yours boezelaar cape handschoenen riem 
zweep met zorg uitgekozen baas starter uitkijk knecht 
de kantjes eraf of iemand die de kantjes eraf rechtdoor tweede links eerste man of achterste man 
een goede of een slechte dag goed spul of slechte spullen 
de eerste buiten of de laatste binnen en dan onder de wol

verpeinst de docht hoeveel dit alles voor hem was 
onthemd in aarde 

(...) 


In 2005 nog gingen tweeëntwintig Nederlandse dichters voor Querido aan de slag met dat monumentale 'Leaves of Grass' van de vandaag jarige Amerikaanse timmermanszoon Walt Whitman. Een vrij onevenwichtige vertaling schipperend tussen braaf, ongeïnspireerd, spetterend en inventief. De meest opmerkelijke bijdrage aan deze groepsvertaling moet die van de hand van Ilja Leonard Pfeijffer zijn, ongeveer halverwege de bundel. De enige vertaler ook die Whitmans huzarenstuk uit 1855 vooral zag als een taalexperiment waarin aparte neologismen, archaïsche woordspelingen en gezouten zinsconstructies de dienst moesten uitmaken. Al kan ik me ook voorstellen dat Pfeijffer bij de vertaling van bovenstaand stukje gewoon een streepje is opgeschoven, tot vlak voor die spiegel van hem, boven zijn keukentafel. 

Vandaag is 31 mei 1819, vandaag is deze Walt Whitman over wie landgenoot Harold Bloom: "Whitman is de grootste kunstenaar die zijn natie heeft voortgebracht. Zijn gelijken zijn Milton, Bach, Michelangelo en de barokke meesters van sublimiteit."

Reacties

Populaire posts van deze blog

Djoos Utendoale tient le fou avec moi: verzen geschreven in de taal van de volksmens aan weerskanten van de 'schreve'.

Utendoale, uit de vallei of het dal van de West-Vlaamse bergen. Djoos, van Joris. Afkomstig van Westouter: pater Joris Declercq. Troubadours en kleinkunstenaars uit de regio zoals Antoon vander Plaetse, Gerard Vermeersch en Willem Vermandere namen Declercqs verzen in hun repertorium op. Van Boeschepe tot Cassel en van Ieper tot Ekelsbeke, de ganse Westhoek ging aan Utendoales rijmsels kapot. Vlinders zijn er hellekapellen, butterschitters of flikflodders. Averullen, mulders en roenkers worden in gangbaar Nederlands meikevers. Voetelingen, sokken. Nuus, wij. Hadden pendelaars geen files onderweg dan was het volop vroeger thuus komm'n of dan-ze peisden. De poëzie van Djoos Utendoale is geschreven in een bijzonder zingend taaltje: het Westhoeks. Over de invloed van dialecten moeten we, althans pater Joris Declercq, niet al te neerbuigend doen: "En moest Luther de bijbel in het Nederduits vertaald hebben en niet in het Hochdeutsch, de taal van zijn geboortestreek, dan sprak de he...

Gevoelens van gemis, afwijzing en ontgoocheling: stuk voor stuk gaan ze in de Shelley-blender 'Mathilda' geheten...

"Mijn leven was onloochenbaar leeg en nutteloos, maar zeg nooit tegen de lelie die door regen en wind is geveld: richt je op en bloei als vanouds. Mijn hart bloedde uit een dodelijke wond, maar op een andere manier kon ik niet leven." Gevoelens van gemis, afwijzing en ontgoocheling: stuk voor stuk gaan ze in de Shelley-blender 'Mathilda' geheten. Dat, en het verplengen van tonnen tranen door de in een bad vol sombere gedachten badende ik-figuur uit deze novelle. De tweeëntwintigjarige Mary Shelley snijdt en slaat, zeker vanaf ongeveer driekwart boek, de lezer voortdurend in de armen en om de oren. Autobiografisch, deze tweehonderd jaar oude amoureuze vader-dochterdingetjes door de blik van de jonge Mathilda? Geen idee. In ieder geval is de zelfgekozen eenzaamheid van deze Mathilda van een gans andere orde dan die van pakweg Amy Winehouse . De hoop ooit voor iemand nog genegenheid te kunnen voelen, was bij de betreurde Londense zangeres-met-ook-vaderdingetjes in de mee...

"Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles."

"Eén ding weet ik wel," zei Franny. "Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles. Die lui waar jij het over hebt laten geen enkel mooi ding achter. Het enige dat de iets beteren misschien doen is min of meer binnen in je hoofd kruipen en daar iets achterlaten, maar enkel en alleen omdat ze dat doen, enkel en alleen omdat ze weten hoe ze iets moeten achterlaten hoeft dat nog geen gedicht te zijn. Het kan best zo zijn dat het niet meer is dan een of ander hoogst intrigerend grammaticaal uitwerpsel - excuseer mijn woordkeus."  Net zoals bij de Vlaamse schrijver Paul Brondeel is bij deze Franny die 'r' er eigenlijk te veel aan. Om nog maar te zwijgen over wat Nabokov, die beginregels van zijn 'Lolita' indachtig, tong- en keelklankgewijs met die dubbele 'o' uit Zooey zou aanvangen. Feit is dat deze J.D. Salinger vandaag precies vijftien jaa...