Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit januari, 2022 tonen

Gustav Meyrinck als briljant satiricus onder dat roze vel van het wilde zwijn Veronica...

"Hij schrijft over de Joodse Kabbala en over andere esoterische concepten met een even grote bevoegdheid als Viruly of de Saint-Exupéry over het vliegen," zo beleed Hubert Lampo in 'De zwanen van Stonehenge' (1971) zijn liefde voor de op 19 januari 1868 in Wenen geboren overprikkelde occultist Gustav Meyrinck . Net als bij die andere scherpzinnige rekenaar Poe drijft Meyrincks fantasie in zijn beste verhalen op een ijzige logica. Toen deze stoutmoedige esoterist vlak voor de Eerste Wereldoorlog de Praagse kringen rond Kafka, Brod, Werfel en Kornfeld frequenteerde, kon hij vriend en schilder-schrijver Alfred Kubin niet overtuigen om zijn 'Der Golem', dat uiteindelijk pas in 1915 werd gepubliceerd, van passende illustraties te voorzien. Gelukkig waren daar toen die onvergetelijke litho's van Hugo Steiner-Prag die de eerste edities van deze roman tegenwoordig nagenoeg onbetaalbaar maken. Maar veel belangrijker nog is dat deze Meyrinck ook een briljant satiric...

Tot aan 'De zondvloed' en niet verder: over het oeuvre van Jeroen Brouwers als de vastlegger van een gedroomd verleden...

"Pas als alle wanden van de liftkooi naar en in elkaar zijn geschoven en hem, als schroot, tot een fraai vierkant hebben ineengedrukt (…) zal de kabel breken met niet méér geluid dan het droge tikje dat men hoort als het steeltje uit een appel wordt getrokken." Dankzij Lodewijk Verduins geraffineerde herleeswerk vergeet geen mens nog wat voor een beklemmend en dreigend oeuvre Jeroen Brouwers in de loop van de afgelopen zes decennia bij elkaar heeft gepend. Van Jacob Voorlandt als aanvulling op 'Het verzonkene' en 'Bezonken rood' in 'Winterlicht' (een 'balansboek' waarin de schrijver, althans Verduin, op zijn drieënveertigste reflecteert op zijn leven en zich afvraagt of het allemaal de moeite waard is geweest) tot Rijmenam, Huize Krekelbos en de vijf in 'De toteltuin' gebundelde ziektegeschiedenissen rond schizofrenie: "Zo ik ooit een vader of voorganger heb gehad, dan was het Voorlandt,…" Met dan, bam, kort voor halverwege ...

Mensen, stenen, bladeren en torren als gelijkwaardige zandkorrels in die immense goddelijke woestijn: ook dat is Andrej Platonov...

5 januari 1951: vandaag herdenken we de plotloze Andrej Platonov wiens hoofdpersonen slechts zelden een voorgeschiedenis of familie hebben. En al helemaal geen bezittingen. Gelukszoekers, dat wel, met als enige doel: de zin van het leven trachten te achterhalen. Platonov is: de onmogelijkheid tot contact met andere mensen, het enige dat hen onderling bindt, is de gedachte aan een ideaal. Een ideaal dat alleen maar tot catastrofe kan leiden. Als mijn vader het eten dat mijn moeder indertijd had bereid als 'typisch Platonov' omschreef, betekende dit dat het hem tegelijkertijd wel én niet had gesmaakt. Een beetje zoals met de afloop van de meeste van Andrej Platonovs verhalen. Als zoon van een spoorwegarbeider en heilige drinker van de socialistische utopie paste deze veel te jong gestorven schrijver zich altijd aan de Sovjeteisen die hem als kunstenaar werden gesteld aan, daarom dat hij ook vaak (on)terecht wordt weggezet als moeilijke schrijver. Want: personages 'dargestell...