Doorgaan naar hoofdcontent

Met één welgeboetseerde zin kon de Amerikaanse Lillian Hellman een gesprek zo de vernieling in rijden...

Ze stond op haar vrijheid en versloeg in vitriool, net als collega Gellhorn, de gebeurtenissen aan het front van de Spaanse burgeroorlog vanop de eerste rij. Toch ging ze rond diezelfde periode, de jaren 30 dus, over de plas, onder het mom van een relatie, een bekeringspoging aan van een van Amerika's grootste rokkenjagers: de aan alcohol en tabak verslaafde schrijver Dashiell Hammett, geestelijke vader van privé-detective Sam Spade uit het meermaals verfilmde 'The Maltese Falcon'. Met één welgeboetseerde zin kon ze, volgens toehoorders in de New Yorkse 'Club 21', een gesprek zo de vernieling in rijden. De hypocrisie, zoals ze zelf ergens in haar memoires 'An Unfinished Woman' uit 1969 schrijft, zonder scrupules zomaar naast het uitgeschepte Hollywoodbuffet van die dagen gestald. Er zal wel iets van aan zijn, anders zou haar Hammett niet meer dan drie decennia, zonder zelf ook nog maar iets te schrijven, tot aan zijn verscheiden in 1961, zomaar aan d'r rokken zijn blijven kleven. Of het moet zijn dat de arme schrijver in die dagen haar dagboeken ontdekte, boordevol zelfkritische passages, waarvan ook hele slierten, later, veel later, zomaar voor het grabbelen in haar meer dan lezenswaardige autobiografie. 


"Vele jaren later herinner ik me die ene avond, toen ik voor de zoveelste keer heel verdrietig was over zijn drankgebruik, zijn meisjes, mijn leven met hem, en ik Dashiell met dit alles confronteerde. Het ging toen onder meer over onrechtvaardigheid, over zijn onvoorzichtigheid, over dat voortdurende aandringen op zijn vrijheid, over het feit dat hij wel streng was voor mij maar niet voor zichzelf.(...) En ik schaamde me, totaal teleurgesteld, omdat ik zo vaak mijn eigen nederlaag veroorzaakte." 

Vandaag is 20 juni 2025, vandaag zou deze Lillian Hellman precies honderdtwintig geworden zijn. Volgens ingewijden leerde drinkebroer Dashiell Hammett 'zijn' journaliste 'echt' schrijven, waarna de man in kwestie, van zoveel gulheid ontdaan en ongemakkelijk wegkijkend van zijn Hollywoodrecette, nooit meer aan de typemachine ging. Alleen al van zoveel kennersonzin, zeker vandaag, 20 juni 2025: "Zum Wohl, liebe Lili, zum Wohl!"

Reacties

Populaire posts van deze blog

Djoos Utendoale tient le fou avec moi: verzen geschreven in de taal van de volksmens aan weerskanten van de 'schreve'.

Utendoale, uit de vallei of het dal van de West-Vlaamse bergen. Djoos, van Joris. Afkomstig van Westouter: pater Joris Declercq. Troubadours en kleinkunstenaars uit de regio zoals Antoon vander Plaetse, Gerard Vermeersch en Willem Vermandere namen Declercqs verzen in hun repertorium op. Van Boeschepe tot Cassel en van Ieper tot Ekelsbeke, de ganse Westhoek ging aan Utendoales rijmsels kapot. Vlinders zijn er hellekapellen, butterschitters of flikflodders. Averullen, mulders en roenkers worden in gangbaar Nederlands meikevers. Voetelingen, sokken. Nuus, wij. Hadden pendelaars geen files onderweg dan was het volop vroeger thuus komm'n of dan-ze peisden. De poëzie van Djoos Utendoale is geschreven in een bijzonder zingend taaltje: het Westhoeks. Over de invloed van dialecten moeten we, althans pater Joris Declercq, niet al te neerbuigend doen: "En moest Luther de bijbel in het Nederduits vertaald hebben en niet in het Hochdeutsch, de taal van zijn geboortestreek, dan sprak de he...

"Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles."

"Eén ding weet ik wel," zei Franny. "Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles. Die lui waar jij het over hebt laten geen enkel mooi ding achter. Het enige dat de iets beteren misschien doen is min of meer binnen in je hoofd kruipen en daar iets achterlaten, maar enkel en alleen omdat ze dat doen, enkel en alleen omdat ze weten hoe ze iets moeten achterlaten hoeft dat nog geen gedicht te zijn. Het kan best zo zijn dat het niet meer is dan een of ander hoogst intrigerend grammaticaal uitwerpsel - excuseer mijn woordkeus."  Net zoals bij de Vlaamse schrijver Paul Brondeel is bij deze Franny die 'r' er eigenlijk te veel aan. Om nog maar te zwijgen over wat Nabokov, die beginregels van zijn 'Lolita' indachtig, tong- en keelklankgewijs met die dubbele 'o' uit Zooey zou aanvangen. Feit is dat deze J.D. Salinger vandaag precies vijftien jaa...

"Whitman is de grootste kunstenaar die zijn natie heeft voortgebracht. Zijn gelijken zijn Milton, Bach, Michelangelo en de barokke meesters van sublimiteit."

(...)  hij was een peer van een okeë vent het mondje rap geroerd opvliegend  niet onknap sloeg hij het leven als een oude gabber op de schouders  hield wel van een humorgeintje zou zijn leven geven voor een vriend  dol op de vrouwtjes gematigd gokker at en dronk met smakken  kwister van duiten verloor hij de moed tegen het einde hij werd ziek  hij werd geholpen door een bijdrage hij stierf op eenenveertigjarige leeftijd en dat was zijn begrafenis  thumbs up of up yours boezelaar cape handschoenen riem  zweep met zorg uitgekozen baas starter uitkijk knecht  de kantjes eraf of iemand die de kantjes eraf rechtdoor tweede links eerste man of achterste man  een goede of een slechte dag goed spul of slechte spullen  de eerste buiten of de laatste binnen en dan onder de wol verpeinst de docht hoeveel dit alles voor hem was  onthemd in aarde  (...)  In 2005 nog gingen tweeëntwintig Nederlandse dichters voor Querido aan de sla...