Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit augustus, 2021 tonen

Boordevol nuance, dit slagersverhaal van de Duitse historicus Helmut Walser Smith...

Dit curieuze verhaal van de negentiende-eeuwse slager van het West-Pruisische stadje Konitz kon niet anders dan de jonge historicus Helmut Walser Smith (1958) bijna twee decennia tot zijn eigen schrijf- en onderzoekslades over vijf eeuwen Duitsland te verplichten. Hypergenuanceerd en ver, ver weg ook van het platgelopen denken over sluimerende collectieve gevoelens van onvrede en armzalige daden van haat en verderf. Reden te meer om me vandaag nog, ritueel dansend, naar mijn lokale boekhandelaar te schieten, om Smiths onlangs in het Nederlands verschenen en overal op superlatieven onthaalde 'Duitsland: een natie en haar geschiedenis' (De Arbeiderspers, 2021): "Ook de historicus Michael Geyer heeft geschreven over de 'antinomische consensus - wantrouwen jegens elkaar - die gewekt wordt door despotisme', en plaatst de aantasting van menselijke solidariteit centraal voor een nieuwe verklaring van het wezen van het Derde Rijk. 'De afwijzing van de mogelijkheid va...

Over Kurt Weilers animatiefilm 'Die Suche nach dem Vogel Turlipan' en John Steinbecks novelle 'De parel'...

Naar 't schijnt had hij graag Bertolt Brechts baseline om "nicht wirkliche Dinge zu zeigen, sondern die Wirklichkeit der Dinge" op zijn overbehaarde torso getatoeëerd gezien. Een grootheid in de DDR-filmgeschiedenis, deze vandaag precies honderd jaar geleden ter wereld geanimeerde Kurt Weiler . Verspreid over evenveel jaren maakte deze immer goedlachse Niedersachser zo'n dertigtal uitsluitend door poppen bevolkte animatiefilms voor DDR-kinderen en hun ouders: van de bedroefde sneeuwman met de gestolen neus uit 1956 tot zijn weergaloze troepen wilde leeuwen die hij in oude medicijndoosjes deed huizen. Zijn plastische poppen verruimden op wonderbaarlijke wijze haast alle in de DDR opgedane inzichten. Na de Tweede Wereldoorlog opgeleid in Engeland deed 'Zauberer Weiler' eigenzinnige dingen met Shakespeares wintersprookje en kon hij zich volledig laten gaan in zijn met citaten van Marx en Weber doorspekte satirische films, volledig geanimeerd en met collages aan e...

"'Ik weet het, ik ben rococo,' zei ze met verdrietige trots als ik haar - misschien onbeholpen - moed probeerde in te spreken."

Door kleine broer Viktor onvoorwaardelijk met 'Jaju' of 'Lula' aangeduid, herdenken we vandaag Julia Elisabeth Therese Mann, een trotse, welbespraakte vrouwelijke verschijning die op 13 augustus 1877 in Lübeck ter wereld kwam. Voor Josef Löhr, de vijftien jaar oudere Duitse bankier, en zijn leefwereld voelde deze Jaju, zeker na drie meisjes in de gedaante van evenveel kinderen en een snel afgesloten verstandshuwelijk met Herr Löhr in 1900, amper wellust. Volgens oudere broer Thomas had zusje Lula, nochtans een dame met een uitgesproken neiging tot uiterlijk vertoon, heel wat aanleg om te schrijven maar vluchtte ze liever in de odeur van goedkoop okselzweet tussen de armen van trosjes begrijpende minnaars en de al even deugddoende effecten van het pijnstillende narcoticum morfine om de geleden huwelijkspijnen alsnog wat te kunnen dempen. Toen haar bankierende echtgenoot in 1922 plotsklaps kwam te overlijden en de Duitse hyperinflatie al zijn en haar opgebouwde fortuinen ...

"Nooit sturen ze eens een leuke meid die ik nog veel kan leren, bijvoorbeeld(...) hoe je kleine, katoenen broekskes zonder kleurverlies kunt wassen."

Afsluiten deed hij op maandag 10 augustus 2015, in Ertvelde. Na anderhalf decennium nog nauwelijks iets gepubliceerd te hebben. Een laatste keer echt bedwelmend was hij met 'Alles in het klein' (1990), al zou ik voor zijn toneelstuk 'Grasland' (1996) zo anderhalve hand veil hebben. Zijn motto was dat van Anton Tsjechov die ooit schreef dat het ruwe klimaat de mens, nochtans nonchalant op het toilet, ertoe bracht voortdurend op de kachel te gaan liggen. Eriek Verpale dus, wereldvermaarde Meetjeslandse huisvrouw, want niet overal naar waarde geschat. Verpale, Vlaamse formulerende bijzonderheid, vooral dan in zijn onovertroffen brieven: "Kijk, zo heb ik mezelf nog nooit kunnen zien: in profiel. Wat een kolossale neus, en dan dat eeuwige brilletje, zelfs een oorbel. Met zo'n kop kun je natuurlijk nooit 's iets uitspoken dat verborgen kan blijven, want iedereen herkent je onmiddellijk. (Vorig jaar, op de Antwerpse boekenbeurs: 'Goeiedag mijnheer de Kuyper! ...