Arsène Droogakkers offreert, elektriseert en alarmeert...

In de drie jaar oude, intrigerende wetenschappelijke publicatie 'Kunstpsychologie' van beeldhouwster-psychologe Charlotte De Groote, in haar vrije uren als docente verbonden aan de Hogeschool Gent, vond ik de sprekende resultaten van een aardig onderzoekje. Zo bestudeerde een Amerikaanse kunstwetenschapper in 1968 de belangrijkste muziekuitvoeringen van 250 eminente componisten uit een totale groep van meer duizend muziekkunstenaars. Drie kwart van de bekendste werken werden geschreven door 36 componisten. Van die 75% was de helft afkomstig uit de muzikale breinen van amper 16 componisten, 30% was in handen van 10 componisten en 1/5 kwam volledig voort uit slechts zes muzikale oren! Respectievelijk: de heren Sebastian Bach, Ludwig van en Wolfgango Amadeo. De Nederlandse marketinggenieën achter Het Kruidvat schrikken al lang niet meer van dergelijke resulaten. Als extraatje liggen daarom vanaf overmorgen de meterslange CD-boxen van deze drie maestro's tegen alweer supervoo...

"De door Marcel Breuer ontworpen stoelen van stalen buizen en canvas waren volgens hem 'noodzakelijke instrumenten voor het huidige leven'. Ze waren elastisch en veerkrachtig, opengewerkt om de beweeglijkheid te vergroten, en hadden dezelfde nerveuze schokken absorberende gespannenheid die (Gottfried) Benn beschouwde als 'het ruimtelijk gevoel' van de moderne mens. Als kleine, tot huiskamerformaat gereduceerde Eiffeltorens wilden ze weten hoeveel spanning een constructie kon verdragen. Zouden de aluminium haakjes die het canvas strak moesten houden, de stof doen scheuren? Breuer had minachting voor de lome sofa's met hun dikke kussens. Als een huis van Le Corbusier een woonmachine was, dan waren de stoelen van Breuer zitmachines - tot het moment dat je, opverend van de strak gespannen zitting, weer in actie kwam. Natuurlijk moest de mens uitrusten, maar Breuer hoopte dat deze ontwerpfout in het menselijk gestel snel overwonnen zou worden: 'Elke dag worden ...

Volgens verlichte doemdenkers en Hollywoodproducenten van twijfelachtig allooi zal onze aardse planeet in 2012 vergaan. 21 december 2012 om precies te zijn. Nog een kleine tweeënhalf jaar dus. Naar wat deze apocalyps precies in gang zal steken, moet niet langer worden gezocht. Kerkjurist Rik Torfs verlangt in de jongste Knack van zichzelf namelijk het volgende: "Het enige wat ik misschien ooit nog eens echt graag zou doen, is een goede roman schrijven. Ik denk eerlijk gezegd niet dat ik het zal kunnen, maar ik ga het zeker proberen."

Vanaf morgen lopen de straten van Gent terug vol. Niet dat ze anders leeg zijn, maar kom. De meeste in het stadscentrum wonende Gentenaars, zeker die van een ietwat meer gezegende leeftijd, kruipen dan naar jaarlijkse gewoonte richting buitenland. Lees: Frankrijk, waar Belgen elders thuis zijn. Op zoek naar een beetje relatieve kalmte in de schaduw van nog zo'n bende gevluchte landgenoten. En dan debiteren ze samen luidop, en met weemoed volgelopen kinnen vooruit, de mooie stadsgedichten van redder-Vlaming en über-romanticus René De Clercq (1877-1932). Want dat er in die tien dagen, waarin zij alle hoekjes van hun gloednieuwe tent zullen besnuffelen, weer een hoop ongewassen, niet geschoren en luidruchtig gebeente de Gentse straten zwart zal kleuren, doet hen nu reeds naar een vers stukje brie happen. Arme medioren! Weggelopen bronnen van groot geldvertier. De Gentse middenstand sakkert. Wat nu met straaturinoirs en -camera's? Wat nu met al die gaar gekookte mossels in 'Vla...

Oostende, de zomer van 1936. Verzamelen geblazen voor heel wat schoon literair volk. Stefan Zweig , Joseph Roth, Hermann Kesten , Irmgard Keun en Egon Erwin Kisch . Zweig kwam er op uitnodiging van Kesten. Keun was al in Oostende sedert de lente van datzelfde jaar. Gevlucht uit Keulen wegens onverdraaglijk straatrumoer. Kisch, de razende Praagse reporter, verbleef eerst nog in Bredene. Maar zodra hij de samenstelling van het gezelschap kende, stond ook hij onmiddellijk in Oostende. Met pen en papier. En Joseph Roth? Die leefde sinds 1933 al geruime tijd in hotels en kroegen buiten Duitsland. Wenen, Marseille, Brussel, Nice, Salzburg,... En in Amsterdam, in Hotel Eden . Goede vriend Zweig wist dat. En ook Roth werd tenslotte, met de belofte van een Belgisch 'Schnapsverbot' dat alleen maar in het voordeel van de drankzuchtige schrijver kon spelen, naar Oostende gelokt. Tweeënveertig jaar was de auteur van Radetzkymarsch toen. En een bijna volleerd leven in het teken van de liter...

"Een vadsige veelvraat op een troon. België heeft er sinds kort ook één, maar wij stellen voorlopig meer fiducie in zijn Amerikaanse pendant: de minstens even majesteitelijke Solomon Burke. Als hij zijn omvangrijke derrière op een troon parkeert, is het tenminste om te zingen. En bovendien hangen in zijn rug nooit akelige leeuwenvlaggen te wapperen en hebben we hem nog nooit een Waal horen beledigen." (Knack Focus-recensent Vincent Byloo doet een niet onaardige vergelijking in zijn bespreking van Burkes laatste worp.)

"Dat oog ben ik al dikwijls tegengekomen op mijn reis door Vlaanderen. Ik heb het zien hangen in de cafés van Zeveneken, Hamme en Zele, op de buiten rond Oudenaarde, Kortrijk en Tielt, overal waar de arbeiders 's zondags soms een uurtje bijeenkomen om uit te rusten en te vergeten. Ik zeg in mezelf: 'God, wat doet gij hier toch? Waarom herinnert gij niet liever de kasteelheren en de eigenaars aan uw aanwezigheid, de regeerders, de ministers, allen die de armen uitzuigen, die van hun werk leven en hen onderdrukken? Waarom bedreigt ge de bisschop en de priester niet met een straf als zij zich van uw naam bedienen om een onrechtvaardig systeem overeind te houden? Bedreigt gij dan alleen met een eeuwige straf al wie zijn leven niet in geluk en vreugde, maar in arbeid en lijden doorbrengt? Is dat de goddelijke rechtvaardigheid? Staat die dan lager dan onze armzalige menselijke gerechtigheid? Men zegt van u dat gij zo groot en zo machtig zijt: wat kan het u schelen, een vloek, ee...

"Je mehr sich unsere Bekanntschaft mit guten Büchern vergrössert, desto geringer wird der Kreis von Menschen, an deren Umgang wir Geschmack finden." Als het van de Duitse filosoof Ludwig Feuerbach afhing, dan zouden vrienden van lezers van goede boeken één voor één verdampen. En als ik zo een beetje om me heen kijk , dan moet ik den Feuer alvast gelijk geven. Indien ik verder krom redeneer, is het voor een sociaal lezersleven bevorderlijk niet al te veel bevredigende geschriften onder ogen te krijgen. Vandaar dat recensenten verdrinken in de vrienden.

Bovenarms, onderarms en zijarms. Zo zal het er de komende weken, zo niet maanden en jaren, opzitten tussen bioloog en Knack-redacteur Dirk Draulans en schrijver-archeoloog David Van Reybrouck. Woord, wederwoord, wederwoord op wederwoord, wederwoord op wederwoord op wederwoord,... In de laatste Knack eigende die eerste zich immers de volle drie tijdschriftbladzijden toe om het zelfverklaarde 'mangum opus' van Congokenner Van Reybrouck eventjes met de grond gelijk te maken. Wetenschapper tackelt wetenschapper. Met alle recht natuurlijk, zeker als mensen in je eigenste vaarwater komen. Want, in voetnoten van de betere eindverhandelingen over het Belgische koloniale verleden, wil Draulans wel eens opduiken als kenner van onze onlangs jarige oud-kolonie. 't Komt eigenlijk allemaal hier op neer: krullige Draulans stoort zich aan het gegeven dat dit Congowerk als non-fictie aan de man wordt gebracht. Na David Van Reybroucks foutieve ontmaskering van Longin Ngwadi, de nu al lege...