Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit juni, 2020 tonen

Definitief eerherstel voor Felix Timmermans' ecologische en antiburgerlijke utopie 'Pallieter'...

Hear! Hear! Hear! Felix Timmermans stoot met zijn van vitalisme doordrongen expressionistische roman 'Pallieter' (1916) , geschreven rond een charlatan met de psychologische diepgang van een betonmolen, dichter, criticus en fan van het eerste uur Willem Kloos uit de tweede literaire KANTL-canon van Vlaanderen (2020) . Het was nochtans Kloos, die onder meer een beslissende hand had in het succes van de dichter J.H. Leopold en de postume faam van Guido Gezelle in Nederland, die de verschillende hoofdstukken van Timmermans' futuristische roman 'Pallieter' tussen augustus 1912 en mei 1914 met alsmaar meer geestdrift in zijn 'Nieuwe Gids' liet afdrukken: "Na kort uitstel, ging ik het inzien, in de verwachting een iets meer dan gewoon aardig-naief, dan een frisch-gemoedelijk Zuid-Nederlandsch verhaal te gaan genieten, maar al spoedig werd ik mij bewust, dat deze eerste bladzijden naar heel iets anders heenwezen."   Bevlogen Timmermans-lezers als ...

Naar de Noord-Russische toendra's gevluchte circusbeer Teddy predikt opvallend moderne boodschap...

Een halt houdend circus, een verstrooide dierenoppasser en een openstaand berenkooideurtje. Deze eenvoudige setting betekent voor de bruine circusbeer Teddy het begin van een spannende dwaaltocht door de uitgestrekte wouden in het noorden van Rusland. Onderweg zorgen een pijnlijke confrontatie met een stel houthakkers, een bijna-gevecht met een andere, veel grotere bruine beer en een spannende wedren met een kudde elanden voor de gestage transformatie van het brave circusdier Teddy tot de heuse woudbewoner die het uiteindelijk prima winterslapen vindt in zijn eigen, zorgvuldig afgebakend territorium.  Samen met het verhaal 'Teddy' (1956) is ook 'Arktoer, de jachthond' (1957) in deze bijzonder sappig en kleurrijk geschreven verhalenbundel van de Russische schrijver Joeri Kazakov (1927-1982) opgenomen. Beide natuurverhalen ontstonden tijdens een van Kazakovs tochten door Noord-Rusland, in het spoor van zijn schrijvende voorbeeld Michaïl Prisjvin (1873-1954), dé z...

De drinker: Hans Fallada's trip down memory lane richting vergeetput van de samenleving...

De lotgevallen van geïnterneerde Erwin Sommer, de roemloze antiheld in de roman 'De drinker', tonen nog maar eens hoe zeer literatuur noodzakelijk is. Of toch die van Hans Fallada, in ieder geval. Vanaf ongeveer driekwart alcoholboek belandt de lezer, bij monde van Sommer, in Fallada's hoogsteigen trip down memory lane. Eentje die, wat geëtaleerde ellende betreft, enkel in Dostojevski's 'Aantekeningen uit het dodenhuis' zijn gelijke vindt. Aan de universiteit van het leven gedoctoreerd in sobere beschrijvingen van de onontkoombaarheid van 'het systeem' wandelt Hans Fallada in 'De drinker' op haast onzichtbare wijze linea recta naar de vergeetput van de samenleving, naar de gesloten afdeling van een psychiatrische inrichting. Wie Dostojevski geen groot schrijver vindt, meen ik me van zo'n aanbeveling als blurbtekst te herinneren, die heeft niks van het leven begrepen. Wel, wie Fallada geen noodzakelijk schrijver vindt, die heeft dan weer niet...

De pensionering van meneer Bougran: Huysmans laat de roman deze keer (helaas) aan zich voorbijgaan...

Nauwelijks vijftig en de voor het old school klerkenwerk geboren Franse ambtenaar Bougran krijgt van zijn overste te horen dat hij op pensioen kan. Een totaal verbouwereerde Bougran, ongehuwd onder een dak met zijn huishoudster Eulalie en verder zonder vrienden, gaapt plotsklaps in de wijd opengesperde muil van leegte en verveling. Om zijn onverhoedse opruststelling toch een plekje te kunnen geven, stelt deze klerk alles in het werk om thuis zijn oude kantoor heel precies na te bouwen. Zelfs Huriot, een van Bougrans vroegere kantoorbediendes, is bereid om tegen een karig loon voor wat extra kantoorsfeer te komen zorgen bij zijn oud-collega.  Tussen de uren van zijn geestdodende activiteiten als topambtenaar schreef de Fransman Joris-Karl Huysmans (1848-1907) deze door de molen van vervreemding gedraaide tragikomische parabel van zijn antiheld. Lezenswaard, dat wel, al verdiende deze aanzet van Bougrans noodlottige identificatie met zijn ambtenarenbestaan véél meer dan deze 3...