Arsène Droogakkers offreert, elektriseert en alarmeert...

Er schrieb wie im Rausch, moest wel want de tyfus zat hem danig op de hielen. Georg Büchner , student medicijnen, stierf op amper drieëntwintigjarige leeftijd. Geboren op 17 oktober 1813 in Goddelau, een klein plaatsje in de buurt van Frankfurt, Hessen. Als tiener: politiek vluchteling, snel weg uit Hessen dus. Daarna moest alles nog sneller, de tyfus, remember: zijn 'Dantons dood' (1835) in vijf weken op papier, de komedie 'Leonce en Lena' (1836) in de helft van die tijd en tussendoor, als vingeroefening, een stel twee-akters van Victor Hugo in het Duits. Büchners unvollendete 'Woyzeck' (1837), een van de meest opgevoerde stukken voor en kort na de Reichsgründung van 1871, pas geslaagd als barbier Woyzeck begint aan de rand van de nek van de weemoedige kapitein, ter hoogte van zijn af te scheren baard: "Woyzeck, es schaudert mich, wenn ich denk, dass sich die Welt in einem Tag herumdreht, was'n Zeitverschwendung, wo soll das hinaus? Woyzeck, ich kann k...

16 oktober is, hier im Osten, traditioneel Günter Grass Tag. De schrijver in kwestie kwam er die dag, in 1927, gewoon bij. Oskar Matzerath dus, over wie land- en tijdgenoot Marcel Reich-Ranicki (en zonder wie Ranicki ook nooit Duitslands voornaamste naoorlogse literatuurcriticus) in zijn memoires: "Eind oktober 1958 ontmoette ik de jongeman opnieuw: tijdens een bijeenkomst van de Gruppe 47 in Grossholzleute in het Allgäu las hij, Günter Grass, twee hoofdstukken voor uit de nog steeds in wording zijnde roman 'Die Blechtrommel'. Mij bevielen die twee hoofdstukken, ik was er bijna enthousiast over. Ze bevielen me overigens heel veel beter dan de het jaar daarop verschenen complete roman, waarover ik een sceptisch, al te sceptisch, oordeel heb geveld. Geleerd heb ik in Grossholzleute dat het geen zin heeft te luisteren naar wat schrijvers over de handeling van een roman waarmee ze juist bezig zijn, te vertellen hebben. Uit dat soort verhalen kun je doorgaans niets, maar dan o...

15 oktober 1814: vandaag vieren we Grigori Alexandrovitsj Petsjorin, Balzacs dertigjarige coquette en ongrijpbare hoofdfiguur, even aandoenlijk als ongevoelig, waarrond Michail Lermontov zijn 'De held van onze tijd' (1840) héél secuur heeft vormgegeven. Als de ik-figuur in het eerste deel van deze bijzondere Russische vertelling het faustische wezen Petsjorin tracht te omschrijven, wordt zelfs de door zijn tijdgenoten veelgelezen fransman Honoré de Balzac van stal gehaald: "Uit de manier waarop hij liep sprak een zekere achteloosheid, luiheid zelfs, maar het viel me op dat hij niet met zijn armen zwaaide - een onmiskenbaar teken van een meer of minder gesloten karakter. Overigens zijn dit mijn persoonlijke beschouwingen, gebaseerd op eigen waarneming, en ik verlang geenszins dat u hierop blind vaart. Toen hij op het bankje ging zitten boog hij zijn rechte gestalte alsof hij een rug zonder botten had. Zijn hele lichaamsbouw wees op een zwak zenuwgestel. Zoals hij daar zat ...

Gelukkig was er 11 oktober 1894 zodat Boris Pilnjak tweeënhalf decennia later in zijn onovertroffen meesterproef 'Het naakte jaar' zijn geliefde Rusland door het wijwatervat van 1919 kon halen om het ritueel te reinigen van twee eeuwen westerse invloed. Voorts klinken we dankzij Arthur Langevelds vertaalinspanningen van begin deze eeuw vandaag van zum Wohl, Herr Pilnjak, zum Wohl: "Baudek legde Natalja's hand op zijn ogen, hij kuste zachtjes haar handpalm, Natalja zat met gebogen hoofd, haar vlechten vielen over haar gezicht, - weer voelde ze heel scherp dat de revolutie voor haar was verbonden met vreugde, een uitzinnige vreugde die nooit ver van het verdriet is verwijderd, het alsemverdriet. Een sprookje. De Oevek als in een sprookje, het landschap als een sprookje, Semjon Ivanovitsj als in een sprookje, met de baard van Marx, de watergeest Marx, even kwaadaardig als Kasjtsjej. Kruiwagens, tenten, de aarde, de Oevek, de rivier, de verten - ze schitterden, brandden,...

In de meeste huisbibliotheken gewoon vlak naast een Amerikaanse beat-dichter, deze Natalia Ginzburg . Vandaag precies 30 jaar onder de groene kluiten van het Romeinse 'Campo Verano'. Voor altijd gelinkt ook aan haar werk als redacteur bij het statige Turijnse uitgeefhuis Einaudi en aan haar in 1944 wegens verzetsactiviteiten in Rome doodgemartelde eerste echtgenoot en professor Duitse literatuur Leone Ginzburg. Voedde haar drie kinderen nagenoeg alleen op, hertrouwde in de jaren 50 en trapte rond die tijd ook haar voornaamste literaire inspanningen op gang met de op haar eigen leven gebaseerde en in sobere zinnen neergepende lotgevallen van Anna, Concettina, Ippolito, Giustino, Emanuele, Giuma en Amalia in het inktzwarte en het door Meulenhoff in 2018 gelukkig opnieuw in het Nederlands uitgegeven 'Al onze gisterens' (1952). Vertaalde voor haar landgenoten tussendoor Prousts bekende cyclus, had in de jaren tachtig voor de Communistische Partij een zitje in het Italiaans...

Vandaag precies zes jaar onder de groene zoden: de Vlaamse dichter en uitgever Jos Vandeloo (1925-2015). De schrijver ook die zijn Johan, wanneer al niet in bed met serveerster Martine, in 1968 nog pintelierend afwegingen makend aan haar toog vol coladrinkers wist te posteren: "Soms denkt hij: ze heeft geen greintje gevoel in haar mooie body, noch voor mij, noch voor iemand anders. Ze doet haar werk, een beetje sloom, en de rest heeft voor haar kennelijk niet het minste belang. Misschien heeft ze een onuitsprekelijke hekel aan de hele rotzooi van bier-, whisky- en coladrinkertjes die hier in- en uitzwermen, plakkerig en kwallerig en met grote muilen."