Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit maart, 2025 tonen

De Hongaar Imre Kertész, zijn verjaardag en zijn roman-in-een-roman 'Het fiasco'...

Boedapest, Boedapest en nog eens Boedapest. 31 maart 2016, vandaag is Imre, als in een wiegeliedje voor een pasgestorvene. Voor deze beginlijnen uit 'Het fiasco', in 1999 nog door de tekstverwerker van vaste vertaler Henry Kammer, van de schrijvende Holocaustoverlever Kertész heb ik gerust een zoveelste Buffalo-oplawaai op het veld van Genk veil:  "De oude stond voor de archiefkast en dacht na. Het was ochtend. (Min of meer, want het liep al tegen tienen.) Op dat uur van de dag dacht de oude altijd na.  De oude had veel zorgen en verdriet, hij had dus alle reden om na te denken. Hij dacht echter niet na over datgene waarover hij zou moeten nadenken. Waarover hij nadacht, weten we niet precies. Je kon alleen aan hem zien dát hij nadacht, maar waarover was onduidelijk. Misschien dacht hij wel helemaal niet na. Dit laatste is echter onwaarschijnlijk, het was namelijk ochtend (min of meer, want het liep al tegen tienen) en hij was gewend op dat uur van de dag na te denken. De ...

"De zon hoeft maar te schijnen of het weerzinwekkendste deel van de mensheid heeft zich al uitgekleed."

"Waarom gooien, zodra het een beetje warm wordt, onveranderlijk de lelijkerds als eersten hun kleren uit? Waarom achten juist zij het zo onontbeerlijk nagenoeg alles aan de buitenwereld bloot te stellen? Terwijl de schoonheid hier en daar nog een decente kous of een flanelletje handhaaft, is het voor de rest één grote parade van walmende oksels, grijze haarplukken, roestige dijen, moddertieten en pensen die op een verkeerd gehangen rugzak lijken. Bloedbeuling, eczeem alom. De zon hoeft maar te schijnen of het weerzinwekkendste deel van de mensheid heeft zich al uitgekleed. Het fraaiere deel wil er nog wel eens mee wachten, maar al wat blubbert, zweet, hinkt, scheefhangt en bij dril zweert - het zet, hopla, zo snel als het kan, zonder één moment van aarzeling, de hele handel te kijk."  Het is 1989 en ook in dat jaar kon hij, blijkens deze passage uit 'Humeuren en temperamenten', spotten en schelden als geen ander. Vandaag is 30 maart en met de eerste zon van het jaar t...

Selma Lagerlöf, op het randje van een masterclass 'psychologiserende' gothicwriting...

"Ze schonk niet veel aandacht aan degenen die binnenkwamen. Ze hield haar ogen strak, heel strak gericht op de schaduw van de kast die zich uitstrekte tot in de hoek waar de kachel stond. Ze verdacht de schaduw er waarschijnlijk van dat hij een streek met haar uit wilde halen. Ze trok haar rokken om zich heen, alsof ze klaar wilde zijn om te vluchten als de schaduw zich zou verdichten en iets zou blijken te zijn, misschien een grote hand met vingers als klauwen. Maar de dokter verplaatste haastig een lamp, zodat het licht in de hoek viel. Ze liet zich achteruit zakken in haar stoel."  Over een uit het bed gelichte dokter en zijn bijgelovige verloofde, een huis midden in de stad, het verstikkende effect van twee inwonende tantes, een hallucinatie in de vorm van een spookhand en het onuitgesproken verlangen naar een zacht en lieflijk vrouwelijk wezen. In het titelverhaal van deze bundel is de Zweedse schrijfster Selma Lagerlöf in uitstekende doen, op het randje zelf van een mas...

Diederich Hessling: abjecte modelonderdaan, bleekwitte keizervereerder en slaafse bedpartner...

"Diederich Hessling was een gevoelig kind, dat het liefst droomde, bang was voor alles en veel last van zijn oren had. Met tegenzin verliet hij 's winters de warme kamer en 's zomers de kleine tuin, waar het rook naar de lompen van de papierfabriek."  12 maart 1950. Vandaag precies driekwart eeuw onder de groene zoden, deze Diederich Hessling. Abjecte modelonderdaan, belachelijke conformist, ambitieuze rasopportunist, bleekwitte keizervereerder, karakterloze nationalist, tirannieke huisvader en slaafse bedpartner ineen. Terwijl de lotgevallen van deze verachtelijke zoon van een Duitse papierfabrikant uit het fictieve Netzig in 1914 nog in feuilletonvorm verschenen, moesten die, wegens antikeizerlijke uitspraken, twee jaar later noodgedwongen worden stopgezet. Remember het moraal van de gepinde Feldgrauen in de Europese loopgangen. Zelfs het bijwijlen van de pagina's druipende antisemitisme kon niet verhinderen dat de definitieve 'De onderdaan', toen het bi...