Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit oktober, 2008 tonen

De overtocht der koeien - Emile Claus (1849-1924)

"De koewachtertjes dreven met het overzetbootje mee over, en van daaruit schreeuwden en zweep-klapten zij naar hun zwemmende beesten: - Bloare, gie deugeniete, wilt-e ne kier op ou ploatse blijven! Sterre, gie vuilkonte, goat ou muil hêwen! tot zij ermee aan de overkant kwamen, waar de troep dan moest gescheiden worden. Er waren steeds enkele achterblijvers, de koewachtertjes gilden zich hees en gooiden ernaar met aardkluiten, maar eindelijk zwommen ook de laatsten over, het zware lijf gans onder, de snuivende snoet boven 't water, de ogen wreed blikkerend, de horens als twee scherpe, dorre takken uit de kolken opgeprikt." Bovenlezend stuk is een passage uit het eerste deel van Buysses roman 'Van Hoog en Laag. Het eerste levensboek' die verscheen in 1913. De twee volgende delen van de geplande trilogie werden nooit voltooid. Of de toen nakende wereldbrand daar voor iets tussenzat, is nimmer aangetoond. Joris van Parys , jawel, associeert in zijn Buysse-biografie ...

Frank Vanhecke behept met visionair talent!

De legendarische uitspraak "Morelleke, forelleke..." van oud-Vlaams Belangvoorzitter Frank Vanhecke krijgt nu, tegen de achtergrond van al dat plat geprefereer, wel een héél bijzondere betekenis. Die van een vis die niet braden mag. En dit in alle contexten. In verband met die historische, niet eetbare forel hoor ik dingen op de televisie als 'preventieve censuur' en het 'Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens'. Jezus! God allemachtig! Waar hebben we het in hemelsnaam nog over?

De voorbije week: gelezen en gehoord (1).

* "Berichten zenden die de ontvanger niet begrijpt, is slechte textiquette." ( De Standaard , 24/10/2008, artikel over het verband tussen het populaire texten - werkwoord ter aanduiding van het schrijven in de typische korte sms-taal - en de daaruit voortvloeiende - en door geen enkele wetenschapper verwachte - taalverrijking bij onze jeugd) * "Het is ook goed iedereen eraan te herinneren dat het Nationaal Congres, de eerste wetgevende vergadering van het onafhankelijke België, waar de Belgische natie in 1830 gestalte kreeg, slechts verkozen was door 40.000 kiezers. Op vier miljoen inwoners. Eén procent van de bevolking dus! Daar werden de kiemen gelegd van de latere Vlaamse beweging. De liberalen wilden niet weten van algemeen stemrecht. Want de massa was onwetend, conservatief en katholiek. En dus telde de overwegend Vlaamse massa in die jonge Belgische natie niet mee. En dat zal gedurende heel de 19e eeuw zo blijven. Eén procent van de bevolking zal de vertegenwoordig...

Filosoof Herman De Dijn staakt zijn activiteiten.

De wereldvermaarde Spinoza-kenner en zelfverklaarde 'filosofieprofessor van het hart' Herman De Dijn schuift zijn leerstoel aan de kant. De toga aan de haak als gevolg van een alsmaar toenemend emeritaat. In een afscheidsinterview afgelopen week vertelt hij wat 'verkiezingen' volgens hem eigenlijk inhouden: "Een ritueel, waarbij iedereen het huis uit moet. De blinden en de niet-horenden, de krankzinnigen en de slimmen, de klungelaars en de professoren - die worden allemaal hun huis uitgejaagd om met karren naar lokalen te worden gevoerd waar ze, zonder dat ze goed weten wat ze doen, een bolletje zwart verven. En daar komt dan iets uit wat helemaal niet perfect is. En zo is het goed, zo hoort het. De verkozenen des volks begaan af en toe stommiteiten, maar door de ups en downs van de verkiezingen krijg je een nivellering van die stommiteiten. Gelukkig maar. Ook dat is een typische conservatieve gedachte: het democratische systeem dient ervoor om te verhinderen dat...

Guillaume Bijl: invoerder van werkelijkheid, exporteur van fictie.

Essayist Bert Jansen schrijft in een catalogus over doen en laten van de Antwerpse hedendaagse, ruimtelijke componist/kunstenaar Guillaume Bijl onder meer het volgende: "Bovendien verhoudt Bijls werk zich één op één tot de werkelijkheid, waardoor alle bekende betekenissen van kunst worden uitgesloten. Hij maakt, met andere woorden, de voorwaarden onmogelijk waaronder iets kunst zou kunnen worden. Dat doet hij echter zo ostentatief dat die voorwaarden als een gemis worden beleefd, waardoor ze een reëel onderwerp worden. Het faillissement van de kunst blijkt slechts een fictie." Kunnen onmogelijke voorwaarden als een gemis worden beleefd? Natuurlijk wel. Maar dat betekent, bij het kijken naar en het rondwandelen door Bijls installaties, een heus onrecht. En... onder het mom van het uitsluiten van alle bekende betekenissen van kunst, waardoor ze bij de toeschouwer als gemis worden ervaren, kan een groot gedeelte van wat hedendaagse kunstenaars tegenwoordig als achterliggende id...

Sleidingenaar Raf Goossens wint de Contact-schrijfstrijd!

Eind vorig jaar werd het startschot gegeven van een heuse schrijfwedstijd . 'Uitgeverij Contact' stond in voor het banket en organiseerde dus het concours. In eerste instantie selecteerde een professionele jury afgelopen voorjaar uit precies 775 ingezonden stukken 11 halvefinalisten. Deze 11 mensen moesten dan ten gepaste tijde persoonlijke stukjes schrijven op een door de uitgeverij groots opgezette weblog. Kwestie van even voor te stellen. Daarenboven dienden de gelukkigen zich te lenen tot een gesprek. Over persoonlijke drijfveren en toekomende ambities. Het volk moest dan beslissen. Want in knopen doorhakken, is de massa doorgaans beter dan een vakkundig samengestelde jury. Zie ook: het werkwoord 'televoten'. Een heden ten dage immens populaire activiteit. Doorgaans en liefst uit te voeren na afloop van een televisie-uitzending waarin een winnaar dient aangeduid te worden. Terug naar de schrijfstrijd nu. Het beslissingsrecht van het volk stond open tot afgelopen d...

Frank Hellemans weet wel beter!

Van Robbers' vrees dat geen lezend landgenoot, door stukjes autobiografie en achtergrondinformatie bij Vlaamse schrijvers, nader zou komen tot "het wezen van de kunstenaar" deed ik afgelopen week reeds melding. En dat André de Ridder, als volbloed-snotneus en als allereerste Vlaamse literaire journalist aan het begin van de vorige eeuw op pad mocht, op zoek naar de 'mens' achter de Vlaamse schrijver en ter argumentatie hiervan ergens schreef dat zijn ‘reportagestudies’ niet bedoeld waren om de ongezonde nieuwsgierigheid van sommige lezers te bevredigen, is tegenwoordig algemeen goed onder het besprekersgild. Ook De Ridders' historische uitspraak dat hij van de geïnterviewde Vlaamse schrijvers “slechts zooveel van hun menschelijk bestaan aan het klokzeel" wenste te hangen "als er noodig is tot betere en volkomenere begrijpenis en waardeering van hunne literatuur" is sedert meer dan een eeuw verworden tot een van dé basisregels in het besprekers...

André de Ridder weet wel beter!

Als nieuwe hoofdredacteur van het Nederlandse boekenblad ’Den Gulden Winckel’ kwam Gerard van Eckeren begin 1907 op het lumineuze idee een poging te wagen om de belangstelling voor literatuur te stimuleren. Lumineus was dat hij dit wou doen aan de hand van interviews met en stukjes autobiografie van Nederlandse en Vlaamse auteurs. Herman Robbers ging toen in op van Eckerens verzoek om een bijdrage. Al had hij zijn twijfels omtrent het verhoopte effect. Mijnheer Robbers vond toen dat details over “het doen-en-laten van zoo’n abnormaal mensch als een schrijver” het publiek in zijn kinderlijke nieuwsgierigheid wel grappig of pikant zou vinden, maar hij vreesde dat geen lezend landgenoot daardoor nader zou komen tot "het wezen van de kunstenaar". Toch werd de ‘literaire journalistiek’ met aandacht voor de schrijver ‘achter’ het boek, om zo het geschrevene nog beter te kunnen begrijpen, na veel inleidende, pijnlijke weeën, in deze periode geboren. De eerste interviews met Vlaams...

De 'Nobelprijs Literatuur 2008'...

... gaat ook dit jaar niet naar Hugo Claus. Al dat 'getip' in voorgaande jaren is de schrijver in de bijna-lente van dees jaar teveel geworden. En daarom besloot hij maar om dood te gaan. God, beware zijn ziele! Vlug erbij geschreven. Men spot namelijk niet ongestraft met 's lands grote schrijvers/voortrekkers. En ook omda 'k deftig zijn opgevoed. 't Wordt dringend tijd da'k eens iets van Claus ga lezen!

"Encore, Hilsenratchen, encore, encore!" (*)

Afgelopen zondag was het uiteindelijk dan toch zover! Na verschillende dagen reikhalzend uitkijken. Kwart voor vijf na de noen. De gang naar de 'Smidse' op de Antwerpse boekenbeurs 'Het Andere Boek' staat afgeladen vol. Mensen. Van allerlei pluimage. Doorgaans oudere. En dan plots de stoet. De schrijver met zijn gevolg. Tot aan de schuifdeur aan de ingang van de zaal moeten ze. En dan eventjes wachten. Want in de 'Smidse' loopt de vorige lezing, 'iets' over Zuid-Afrika getiteld 'Verhalen uit een regenboognatie', op haar laatste poten. Gebogen over zijn tot stilstand gebrachte looprekje steunt hij daar dan. Die grote, Duitse mijnheer: Edgar Hilsenrath ! Hij kijkt eventjes omhoog. Die glinstering in de beide ogen. Nooit eerder gezien! Tweeëntachtig jaar lang opgestapeld in de beide kijkers. Vonken! Ik zweer het jullie. En dan die glimlach. Geïmporteerd uit de betere reclamefilm voor een warm en gezellig koffiemerk. Maar dan echt. Het vorige publie...