Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit september, 2010 tonen

De voorbije week: gelezen en gehoord (23).

* "Een collega van mij toonde onlangs zijn studenten vijf fiches met telkens twee landen erop, zij moesten bij elke fiche aangeven in welk van die twee landen de kindersterfte het hoogst is. De gemiddelde score van die studenten was 1,8 op 5. Nu, als je een chimpansee dat laat doen, volstrekt willekeurig dus, is de score 2,5 op 5. Het probleem van die studenten is met andere woorden niet dat ze onwetend zijn, maar wel dat ze bepaalde dingen dénken te weten die helemaal verkeerd zijn. Dat geldt voor de meesten onder ons. We moeten veel dingen die we denken te weten, loslaten. En gewoon nederig naar de feiten kijken." ( Knack , 22/09/2010, de Britse bioloog Matt Ridley legt in een telefoongesprek met Joël De Ceulaer uit waarom er zo veel te lachen valt in zijn boeken.) * "Een lokale Amerikaanse krant schreef over een Republikeinse kandidaat, die onder druk van de Tea Party een rechtse campagne had gevoerd, dat de weg terug naar het politieke centrum zo lang is dat hij maa...

Schrijver Stefan Zweig en generaal Alfred von Schlieffen: de ene misgreep na de andere...

'"Er wordt gezegd dat de Duitsers, als de oorlog uitbreekt, door de Belgische linies willen breken." "Uitgesloten!" zei ik oprecht overtuigd, want in die wereld geloofde je nog in de heiligheid van verdragen. "Als er iets gebeurt, en Frankrijk en Duitsland elkaar tot de laatste man vernietigen, blijven jullie Belgen hier rustig buiten schot!" Maar onze pessimist was niet overtuigd. Als er in België zulke maatregelen werden genomen, dan was daar een reden voor zei hij. Al jaren geleden hadden ze lucht gekregen van een geheim plan van de Duitse generale staf, om bij een aanval op Frankrijk ondanks alle plechtige verdragen via België aan te vallen. Maar ik gaf het ook niet op. Mij leek het volkomen absurd dat terwijl hier tienduizenden Duitsers ontspannen en opgewekt genoten van de gastvrijheid van dit kleine neutrale land, aan de grens een leger klaar zou staan om binnen te vallen. "Aan deze lantaarnpaal hier mogen jullie me ophangen als de Duitsers...

Regeltje op, laat je rijmen.

Draagt de kop van dichter Bert Schierbeek domweg de bijtende gevolgen van een nachtje alcoholische overmaat of mogen we, met het wegvaren van één van zijn poezen, zijn zinnen iets letterlijker opvatten? Wie brengt uitsluitsel? Feit is: in beide gevallen is er nog altijd die kat. Die kat kom ik thuis er is altijd nog die kat de kater is dood dat weet je maar de kat is er nog altijd ook op de foto met jou die kat blijft als ik thuis kom is er altijd die kat Bert Schierbeek , uit: De deur (1972)

Bij de honderdvijftigste sterfdag van een fonkelende geest...

“Met geschiedenis wist Schopenhauer naar eigen zeggen evenmin veel aan te vangen. Hij maakte geen geheim van zijn lage dunk van historici en geschiedenisboeken, die in zijn dagen nochtans in hoog aanzien stonden. Wat konden die dan wel voor nieuws leren? Het ging toch altijd om dezelfde tragikomedie, die de beste dichters en filosofen veel meer to the point beschreven hadden. De onveranderlijke individuele mens is wat hij altijd al geweest is en zal zijn. En dat bedoelde hij niet als compliment.”(*) Precies honderdvijftig jaar geleden, een zoveelste herfst kon de man hoogstwaarschijnlijk niet nog een keer aan, gaf Arthur Schopenhauer de wereld haar wil en voorstelling terug. Deze oorspronkelijk uit Gdańsk afkomstige, bijwijlen briljant-schrijvende filosoof vaarde, op het eerste gezicht, menigmaal met zijn bootje tegen de denkstroom van zijn tijd in. Vandaar dit vleugje eerbetoon. Want dat ons verleden tenslotte altijd om dezelfde tragikomedie draait, dat vertelt ons de geschiedenis ze...

De voorbije week: gelezen en gehoord (22).

"Sammy zijn moeder zit aan 't Zuid. Sammy zijn moeder zit aan 't Zuid. Sammy zijn moeder, Sammy zijn moeder, Sammy zijn moeder zit aan 't Zuid!" (volledige strofe x 3) (19/09/2010, Gentse supportersaanhang tijdens de wedstrijd K.A.A. Gent - S.V. Zulte Waregem nadat Sammy Bossut , de doelman van de bezoekende ploeg, zich voor een vierde keer diende om te draaien om de bal uit zijn netten te vissen. Een doelpunt eerder bedankte de Waregemse keeper, na aanhoudende Gentse pestgezangen, de Gentenaars immers met een opgestoken middelvinger. Vandaar. Bovendien verwijzen Gentse supporters met de aanduiding "'t Zuid" maar al graag naar de bekende hoerenbuurt in hun stad. Want waar zit een supporter doorgaans als ie niet achter 't hekken van 't stadion, 't fabriek of 't computerklavier kan? Enfin. Een echt zootje ongeregeld, die blauw-witkaravaan. Naar de identiteit van Sammy's vader is het overigens nog vissen. Kwaadsprekerij? Nee.)

Antwerpse stadsdichter blaast met zijn poëticaal verantwoorde kijk op de dingen boekvoorstelling bijkans omver...

Zondag 26 december 2004. 8,9 op de schaal van Richter. 10 kilometer onder de zeespiegel. Het eiland Sumatra. Zware vloedgolven tot wel 10 meter hoog in en rond de Golf van Bengalen. Golfsnelheden tot 900 kilometer per uur. Bij benadering 290.000 slachtoffers. Sri Lanka, Indonesië, India, Thailand, Myanmar, Bangladesh, Maleisië, de Malediven, de Seychellen en de Andamanen. De laatste drie zijn eilandengroepen. De vloedgolf zelf tippelt tot in het Afrikaanse Somalië en Tanzania. Daar vallen ook slachtoffers. Een gigantisch-treurige dag voor Aziatische en Afrikaanse kustbewoners. Donderdag 16 september 2010. Niks, tenzij in de roodpluchen zetels op het Brusselse kantoor van kamervoorzitter André Flahaut, op de schaal van Richter. Antwerpen. Twintig uur precies. Het Godshuis Cornelis Lantschot. Falconrui 47. Voorstelling van Van Loo's laatste pleegkind: 'Elsschot, Antwerpen en Coraline' . Ruwweg een honderdtal genodigden. Hevige vloedgolven in de gedaantes van Vic van de Reijt...

De voorbije week: gelezen en gehoord (21).

* "Volgens Freud is het verlangen een pompsysteem van lustenergie. Als je die lavastroom van het verlangen tegenhoudt, dan zoekt hij elders een uitweg. Niet altijd fraai. Wat gebeurt er als de volwassen, genitale seksualiteit van buitenaf (door verboden) of van binnenin (door inhibities, neuroses, trauma's etcetera) wordt geblokkeerd? Men zoekt zijn heil in wat Freud Partialtriebe noemde, deeldriften die in principe allemaal in min of meerdere mate tot synthese moeten komen in de volwassen genitale seksualiteit, maar die bij blokkering als perversies op zich zelf komen te staan. Of zelfs totaal misgroeien. Het is een hele catalogus: voyeurisme, exhibitionisme, sadisme, maar ook zoöfilie, necrofilie en pedofilie. Perversies blijven meestal binnen de perken van de fantasie, maar worden soms ook echt ongeremd uitgeleefd, bijvoorbeeld binnen de bescherming van een instituut. Vandaar die gruwelverhalen." ( De Morgen , 15/09/2010, briefschrijver Lieven De Cauter in zijn pleido...

Cyriel verliest een zomer met kijken naar de IJzer...

Met een verrekijker voor de ogen overschouwt de weekhartige fronttoerist Cyriel Buysse in de zomer van 1916 de verderop in het land gelegen IJzervlakte en de streek rond Diksmuide: “Wat is Austerlitz, wat is Leipzig, wat is zelfs Waterloo bij dit epos vergeleken? Dáár, in die groene vlakte, waar nu alles onder blauwen hemel en stralende zon schijnt te rusten; dáár, langs de kronkelingen van dien kleinen stroom, die bijna op geen wereldlandkaart is te vinden, werd, tusschen 18 en 29 October 1914, het verder lot van Europa voor tientallen van komende jaren en misschien wel voor eeuwen beslist; en ’t leger dat voor deze reuzetaak werd uitverkoren, was het kleine, afgematte, uitgehongerde en voor twee derden vernietigde Belgische leger!”(*) (*) Uit: Buysse , C., Van een verloren zomer, 1917, Bussum, Van Dishoeck, p. 126.

De door hedonisme gedreven dieren van Toon Tellegen.

Dat Tellegens mol en aardworm elkaar boven alles voorlezen uit de romans van Elfriede Jelinek en dat er tussendoor ook wordt gegeten en gedanst, maakt 's schrijvers dieren ongekend cynisch: "Onder de grond, tussen de wortels van de eik, woonden de mol en de aardworm. Ze leefden daar vredig, gingen bij elkaar op bezoek, dansten met elkaar, aten moddertaart en vertelden elkaar verhalen waarin geen lichtpuntje voorkwam."(*) (*) Uit: Tellegen , T., Het wezen van de olifant, 2010, Amsterdam, Querido, p. 22.

Wat gisteren werd geëerd en bewonderd, is vandaag vergeten. Zo niet van Vliet!

Doorgaans zijn dichters van de mannelijke orde. In hun gedichten wordt moederlief dan ook met de regelmaat van de strofe bezongen. Vaak wordt zij al gauw als 'moederke', 'maagd', 'vrouw' of, in de meest devote moeder-zoonrelaties, 'Maria' aanbeden. Claus, Gezelle, Elsschot, De Clercq, Jonckheere en vele andere Vlaamse troubadours deden het met mams. Alleen al daarom is de problematische bezongen vaderband in sommige gedichten van de betreurde Vlaamse bard Eddy van Vliet uitzonderlijk. Niet dat papa's nooit worden verafgood in de betere Vlaamse poëzie. Integendeel. Denken we maar aan occasionele vaderregels bij Gijsen, Snoek en de Coninck. Maar bij van Vliet slorpt zijn ouweheer, naarmate 's mans afwezigheid in de loop der jaren des te sterker, alsmaar meer verzen op. In 2001, één jaar voor de publicatie van zijn laatste bundel 'Gigantische dagen', bracht zoon Eddy immers een werk uit met als titel 'Vader'. Bijna een halve eeuw, de...

Jammerlijke misvattingen zijn van alle tijden!

Na een bezoek aan het strijdtoneel van de Eerste Wereldoorlog waarschuwt een profetische Britse veelster de huidige Vlaamse regeringsonderhandelaars per abuis dat die zich wel eens zouden kunnen vergissen in de bedoelingen van hun Waalse collega's: “Lugubere grapjes werden verteld. Zo zou een Engelse vijfsterren-generaal het front na een veldslag hebben bezocht en bij het zien van de door het gas zwart verkleurde gezichten der doden hebben uitgeroepen: ‘Ik wist niet dat onze jongens uit de kolonies zo heldhaftig in de eerste linies vochten!’”(*) (*) Uit: Ureel, L., De kleine mensen in de grote oorlog: getuigenissen van twee generaties dorpsonderwijzers uit de frontstreek, 1984, Tielt, Lannoo, p.189-190.

Het jaar donderdag op een dinsdag...

Juist voorbij de eerste helft van onze tienerjaren lagen we met z'n allen weg te etteren op een vloerkleed in de hoek van een kamer met doorgaans veel te luide muziek. Zo niet tiener Jotie T'Hooft . Zeker niet wat dat wegetteren betrof. Althans aanvankelijk. Tenminste als we T'Hoofts geschreven brokstukken mogen geloven, opgenomen in de onlangs overdadig vormgegeven uitgave 'Verzameld werk': "meer en meer ga ik me in mezelf thuisvoelen. ik vind me enorm simpatiek tegenover mezelf en zo, werkelijk een toffe knul. ik val in de plooien van mun eigen lijf terug. best. en verder, vraagt men dan, heb je al een fiets, een wijf, een tévé, een kind, een hond. heb je überhaupt wel herses in je langharige koppie? wat antwoord ik dan? kijk, dat is nu fijn; op alle dagen van de week sla ik dat soort mensen de hersenloze schedel in, omdat ze nog steeds menen dat ze kunnen nadenken en dat ze met rede, moraal en gevoel begaafd zijn. zonk! om met superman te spreken. maar op do...

"Het was mij niet gelukt je enige manieren bij te brengen, net zomin als ik je eetgewoonten had kunnen beïnvloeden."

In de verhalenbundel 'Dierenverhalen' van de onvolprezen, sombere dierenvriend L.H. Wiener eindigt 's schrijvers brief aan Kato de kraai héél zelfzuchtig liefdevol als volgt: "In de nacht na ons afscheid sliep ik nog slechter dan niet. Sataniese sluimeringen beklemden mijn gemoed. Liever staarde ik urenlang naar de langzaam zichtbaar wordende nokbalk die het dak van mijn huis bijeenhield. Steeds sterker beseffend dat ons leven niet alleen bestond uit een groot verlangen naar wat onbereikbaar was, zoals sommigen beweerden, en evenmin uit een groot medelijden, zoals weer anderen verkondigden, maar voornamelijk uit een alles overvleugelend en almaar groeiend schuldgevoel, gedurende de gehele tijd dat wij bestaan. Ik ben de volgende ochtend vroeg weer teruggegaan naar het Wilgenbos om je nog te zoeken, nadat de stilte van de aanbrekende dag me bijkans wurgde, maar ik kon je niet meer vinden. Evenmin als de eendagskuikens overigens, hetgeen me niet geruster stemde. Ik mis ...

Laurent Fignon: brillende klootzak met boeken in het rennerstasje.

De immer verhaaldragende, sympathieke Rik Vanwalleghem, Vlaams verslaggevend oud-wielermonument en huidige chef van het Oudenaardse Centrum Ronde van Vlaanderen , schildert in zijn jongste tweewekelijkse De Standaard -column Kuitenbijter een over(h)eerlijk portret van de Franse wielerkampioen Laurent Fignon. Begin deze week gooide 'Le Professeur', zoals door verschillende media reeds uitvoerig bericht, zijn eeuwig brilletje voor altijd in het gras, langs de kant van de weg: "Hij was niet mijn vriend. Professioneel had ook ik het geregeld met hem aan de stok. Te veel domme vragen wellicht. De grootste journalistieke peer bakte hij me in de Tour van 1989. Door hem niet te winnen. Op kwelnachten houdt de herinnering me nog wakker. (...) Fignon had niet alleen wat gestudeerd - een paar maanden universiteit - en droeg niet alleen een slim brilletje, hij las ook boeken. Een renner die meer las dan Autogids , Sex-Top en wat sportvoer. Stel je voor! Ik herinner me dat Stephen Ki...

De achterblijver in schrijver Yves Petry.

Petry - nee, niet die van de ladders, de stellingen en de doelen die daarenboven nooit aan particulieren verkoopt - Yves, auteur van een drietal romans en een hoop andere geschreven bedrijvigheden, schudt als columnist af en toe iets lezensecht uit zijn computerklavier. Zoals zijn overtuiging van de koppige pretentie van de bellettrie in het exemplaar van De Leeswolf van afgelopen mei: "Net als liefde en religie lijdt de literatuur aan een hopeloze overschatting van de macht van het woord. Ze gaat ervan uit dat je de werkelijkheid in woorden met een ander zou kunnen delen. Maar in alles wat maakt dat wij een werkelijkheid delen met elkaar, speelt het woord maar een geringe rol."

Nederlandse zwarte tulp verliest vandaag achtenveertig blaadjes.

Naast al dat schoolgaande grut zou een mens haast vergeten dat de meest bekende verkoper van de Y10 GT in de befaamde rode Lancia-reeks vandaag precies achtenveertig jaar oud is geworden. In zijn vrije tijd durfde de man ook wel eens een balletje te trappen, trainde hij hier en daar een voetbalelftal, kleurde hij te pas en te onpas verschillende beeldbuizen en was hij eventjes tijdelijk aanvoerder van de Amsterdamse reggaeband Revelation Time . Tegenwoordig watcht hij voornamelijk society vanuit zijn Californische villa, is hij vader van zes dochters bij drie verschillende vrouwen en bewondert hij dagelijks het levensgrote beeld van Nelson Mandela opgesteld in zijn woonkamer. Proficiat, Ruud 'Captain Dread' Gullit!