Doorgaan naar hoofdcontent

Posts

Posts uit augustus, 2009 tonen

Eerstdaags terug bij elkaar!

Als vandaag de laatste dag is, dan komt er morgen geen. Of herbeginnen we gewoon het tellen en wordt morgen opnieuw één? En houd die 'moeder' of die 'haar' uit onderstaand gedicht maar voor de maand augustus. Waarmee alle banden vanaf morgen voorgoed verbroken zullen zijn. Augustus als de binnenkant van de buik, september: de buitenzijde. 'n Hereniging ligt in 't verschiet! verzoening in haar was ik geborgen en breidde ik mij uit en werd ik steeds kompleter en rijpte ik als fruit en kreeg ik voeten, handen en reuk en stem en wil totdat ik met een gil geboren werd en banden die ons verbonden hielden en die ik niet meer ken, gebroken werden met een slag, een donderslag. o moeder, die mij baarde, die haar vermoeide schoot gelaten openvouwde, u draag ik op mijn dood. Neeltje Maria Min , uit: Voor wie ik liefheb wil ik heten

De voorbije week: gelezen en gehoord (9).

* "Voor mij volstaat het niet als antwoord. En dat heeft niet alleen met mijn geloof te maken. Ook de Griekse tragedies draaiden allemaal rond de vraag: waarom ik? Waarom moet Oedipus zijn vader vermoorden en met zijn moeder huwen? Het noodlot, zogezegd. Maar met dat antwoord kan hij geen vrede nemen. En dus steekt hij zijn ogen uit. Dat is menselijk, daarom heeft iedereen na afloop van de voorstelling tranen in de ogen." ( Knack Extra : de heilige Damiaan, 21/08/2009, Godfried Danneels , persoonlijkheid én kardinaal, in een door hem zo kenmerkend antwoord op de vraag of lijden niet gewoon een kwestie van pech is) * "Well my baby's so fine/Even her car looks good/From behind/Well my baby's so fine/Even her car looks good/From behind/But the train that took/My baby.../It went clang, boom and steam" ( Tom Waits ' fatalistische liedje 'Clang boom' op zijn overfijne langspeler 'Real gone' uit 2004) * "Ik ben geen actrice die een zwaar de...

"Is er wel iets droevigers denkbaar dan een vogel in een kooi?"

Dat de blaadjes aan de bomen nu reeds naar de grond neigen, werd ik deze morgen buiten mijn deur ook gewaar. Een wel héél vroege herfst of de gevolgen van een maand bijna droogte? En ja, ook hier staat het bos zo dicht niet meer als enkele weken geleden en ook de vogels maken al onverwijld plannen. 'k Heb wel geen haastig achtergelaten vogelnestje gevonden en nog veel minder zou dat me dan aanzetten tot ergernis aan reeds lang vervlogen dichtregels. Cyriel Buysse laat die slecht gekozen dichterszinnen evenwel aan zijn hart komen... want een nestje zonder vogelen da's pas échte droefenis. 27 augustus En heel héél stilletjes zijn de blaadjes aan 't bruin worden en aan 't neervallen. Veel is 't nog niet, maar 't bos staat lang zo dicht niet meer als enkele dagen geleden en de zwaluwtjes troepen reeds samen voor de najaars-afreis. Daar straks heb ik er velen gezien, op 't leien dak der kerk. Even dwarrelden zij als een opstijgende wolk door elkaar, in grote agit...

"Wij zijn de erfgenamen van tweeduizend jaar zelfkruisiging en gewetensvivisectie."

"I didn't want to harm the man. I thought he was a very nice gentleman. Soft-spoken. I thought so right up to the moment I cut his throat." Truman Capote , uit: In cold blood De grondlegger van de faction, oftewel: literatuur gebaseerd op controleerbare feiten verzameld door journalistiek onderzoek, journalist en schrijver Truman Capote is vandaag exact vijfentwintig jaar uitgespeeld. Een groot deel van zijn faam dankt deze zonderlinge Amerikaanse schrijver aan zijn vaak hilarische opmerkingen over andere schrijvers en aan zijn uitgebreide kennissenkring die ongeveer alle grote namen uit de toenmalige Amerikaanse jetset omvatte. Zijn schriftelijke neerslag hierover vind je in het boek The dogs bark: public people and private places uit 1973. Het handgeschreven manuscript Summer Crossing , een nooit gepubliceerd verhaal van Capote gevonden eind 2004, bevat dan weer de geschiedenis van een zeventienjarig meisje dat alleen in New York achterblijft als haar ouders op vakanti...

"Mijn eenzaamheid wordt opgevrolijkt door de elegante verwachting van de periodieke herhaling van een eeuwigheid aan boeken."

"Op een middag kwam Jorge Luis Borges in de boekwinkel, vergezeld door zijn achtentachtigjarige moeder. Hij was beroemd, maar ik had slechts een paar van zijn gedichten en verhalen gelezen, en daar was ik niet van onder de indruk. Hij was vrijwel geheel blind, maar weigerde een stok te gebruiken, en hij liet regelmatig een hand langs de planken glijden alsof hij de titels kon lezen. Hij was op zoek naar boeken die hem konden helpen Angelsaksisch te leren, zijn nieuwste passie, en we hadden voor hem het woordenboek van Skeat besteld, evenals een geannoteerde versie van de Battle of Maldon . Borges' moeder werd ongeduldig: 'O, Georgie,' zei ze, 'ik snap niet waarom je je tijd verspilt aan Angelsaksisch, in plaats van je te verdiepen in iets nuttigs, zoals Latijn of Grieks!' Ten slotte draaide hij zich om en vroeg mij om een aantal boeken. Ik vond er een paar en noteerde de titels van de andere en vervolgens, toen hij op het punt stond te vertrekken, vroeg hij of...

"Niemand praat op de televisie. Praten, gewoon praten.(...) Praten is iets heel anders dan wat er op de televisie gebeurt."

De Franse schrijfster en filmmaakster Marguerite Duras doet in 'Het materiële leven' (1987) ondubbelzinnig en heel openhartig haar boekje open over het leven in Frankrijk en elders. Het geschrift is het resultaat van een hele resem gesprekken die Duras toen had met journalist en goede vriend des huizes Jérôme Beaujour. Of zoals de in Frans China geboren altijd controversiële Marguerite in haar inleiding zelf pent: "Ik heb geaarzeld voor ik tot publikatie overging, maar geen enkel geschrift dat op dit moment vorm krijgt of in voorbereiding is zou de aarzelende stijl van 'Het materiële leven' hebben kunnen bevatten, deze uitstapjes van mij naar mezelf, van mij naar u in dit tijdperk waarin we ons allen bevinden." Op bladzijde honderddertig uit de schrijfster in kwestie haar bedenkingen bij de toenmalige televisieberichtgeving boordevol onbekwame televisiejournalisten. Op een tafel van een viertal pagina's dissecteert Duras zorgvuldig het verschijnsel televi...

"Ik geniet pas het meest van een goede sardine als ik aan al mijn dode vrienden denk."

De bekende Spaanse dichter en toneelschrijver Federico García Lorca werd op 19 augustus 1936 eenvoudigweg - in zijn door aanhangers van Franco bezette stad Granada - doodgeschoten. Zelfs zijn tien jaar eerdere, na een lange periode van intense vriendschap, afgekondigde en afgewezen liefde aan gans lijf en leden van de Catalaanse kunstschilder Salvador Dalí kon deze brutale moord niet verhinderen. In zijn eigen nagelaten notities schreef Dalí over deze liefdesverklaring het volgende: "Toen García Lorca mij wilde bezitten, heb ik hem gruwend geweigerd." Daar deze besnorde, getalenteerde fantast zelden de waarheid sprak, zullen we nooit te weten komen wat tussen beide heerschappen werkelijk is gebeurd. Gegeven is dat beide Spaanse twintigers in die tijd bijna onafscheidelijk waren. Voor Dalí moest toen alles nog beginnen, terwijl het voor Lorca weldra bijna uit was. De heren tekenden voortdurend liefdevolle portretten van elkaar - Lorca was naast dichter ook begenadigd tekenaa...

Honoré de Balzac, 't manneke dat een hoop voedsel kon verzetten...

In het bijzonder smakelijke en originele (kook)boek 'Als kok in Frankrijk: de beste literaire recepten' van de al even bijzonder sympathieke Vlaming Bart Van Loo schrijft die laatste over de bekende Franse schrijver Honoré de Balzac dat die aan 'zijn schrijftafel een toonbeeld van onthouding was'. De Fransman leefde op zeeën sterke koffie, maar kon zich net zo goed een beroerte eten op een mondain feestje, aldus Van Loo. Omdat Balzac zichzelf op 18 augustus 1850 - als gevolg van het vele reizen - een beroerte at, geef ik op deze plaats graag de door Van Loo in 's eigen boek aangehaalde passage uit Le Gastronome français (1828) waarin de Franse realistische schrijver 'op onverbloemd autobiografische wijze de loftrompet steekt over de buik'. Op diezelfde pagina - in het boek van Bart Van Loo welteverstaan - vindt iedere gedistingeerde smulpaap dan weer het overheerlijke 'Zalm uit de Loire op de wijze van Balzac'-recept. Schuif die buik nu maar boord...

"Alleen dilettanten beroven een bank, echte kunstenaars richten er één op."

De Duitse schrijver en theatermaker Bertolt Brecht , één van de voornaamste theatervernieuwers uit de voorgaande eeuw, is vandaag precies drieënvijftig jaar geleden van alles en iedereen heengegaan. Zijn gigantische oeuvre en zijn sociaal bewogen glimlach, lees: knipoog, resten ons... Kleines Lied 1 Es war einmal ein Mann Der fing das Trinken an Mit achtzehn Jahren und - Daran ging er zugrund. Er starb mit achtzig Jahr Woran, ist sonnenklar. 2 Es war einmal ein Kind Das starb viel zu geschwind Mit einem Jahr und - Daran ging es zugrund. Nie trank es: das ist klar Und starb mit einem Jahr. 3 Daraus erkennt ihr wohl Wie harmlos Alkohol... Uit: Brecht, B., Gedichte im Exil, 1976, Insel Verlag, p. 43

Bij het optrekken van het Berlijnse Schot...

Aan de bouw van de meest bekende Muur, behalve dan voor de Chinezen en de Palestijnen, zullen we vandaag, dankzij het betere kroniekwerk, maar al te vaak herinnerd worden. Bij deze wel heel bijzondere verjaardag een passage uit Maks heel vette, smaakvolle en succesvolle Europese historiografie. "Er bestaat een merkwaardig verhaal over Joseph Roth , of beter gezegd, over Berlijn. Toen een Amerikaanse historicus omstreeks 1970 onderzoek deed naar Roths Berlijnse jaren, verbaasde hij zich voortdurend over de reisafstanden tussen Roths woningen, werkplekken en stamcafés. 'Die Roth moet elke dag uren in de S-Bahn gezeten hebben!' Ten slotte liet een Berlijnse kennis hem een gedetailleerde stadskaart zien: in werkelijkheid lagen die plekken vlak bij elkaar. Er was alleen een Muur tussengekomen. Het verhaal zegt iets over de acceptatie van de Muur, even tijdloos en onontkoombaar als een rivier die door de stad loopt. Maar het tekent ook hoe de Muur ingreep in het weefsel van Ber...

"Vooruit dan, hart, neem afscheid en word gezond!"

" Thomas Mann maakt met zijn zevenenzeventig jaar naast de twee jaar jongere Hesse nog een flinke en actieve indruk. Het is voor hem dan ook onmogelijk, geeft hij toe, zich zoals Hesse uit zijn literaire werk terug te trekken. Hij is nog veel van plan en is bang dat hij Hesse, zijn 'jongere broer,' zal overleven. 'En gaat u niet voor mij dood!' heeft hij hem een keer bij wijze van grap geschreven. 'Ten eerste zou dat eigenwijs zijn, want ik ben 'het eerst aan de beurt.' En bovendien: ik zou u verschrikkelijk missen in de hele chaos. Want u bent daarin een goede vriend, troost, bijstand, voorbeeld, kracht en zonder u zou ik me heel alleen voelen.' Dit verlies blijft Thomas Mann bespaard. In juli 1955 wordt hij wegens een gezwollen been naar het kantonnale ziekenhuis in Zürich gebracht. Wat hij niet weet is dat hij een zeer ernstige aderverkalking in zijn benen heeft. Thomas Mann overlijdt op 12 augustus aan trombose. En nu is het Hesse die zich zee...

"Maar een man moet zich flink houden tegenover een vrouw..."

Op 10 augustus 1913 glijdt Cyriel uit, valt en verzwikt daarbij de voet. Er dient weldra gemasseerd te worden. Onze Nevelse literaire gigant kiest daarom een masseuse, de reden héél duidelijk: "Er moet gemasseerd worden. Ik heb de keuze tussen een masseur en een masseuse. Ik verkies de masseuse." De dag daarna, op 11 augustus, schrijft Buysse in zijn dagboek: "Tweede masseuse-dag. Ik begin mij nu al heel voldoende uitgerust te voelen en zou er niets op tegen hebben om eens langs den Molenheuvel heen en weer te wandelen. Maar 't mag nog niet en ik trek even een gezicht omdat het nog niet mag." Ik begin Cyriel Buysse - hoewel nooit ontmoet - wel héél erg graag te zien!

Fluwelen ouderhuizen en afgunstige gemalinnen...

Dat uit recent onderzoek blijkt dat twee derden van alle getrouwde vrouwen jaloers zijn op hun schoonmoeder, de enige andere vrouw die hun echtgenoot zo goed kent en die - in de meest gezonde gevallen - nochtans geen enkele seksuele bedreiging vormt, wist dichter Jan van Nijlen vele jaren geleden al. Zijn gedicht Bezoek aan het ouderhuis vertelt waarom getrouwde vrouwen voor eeuwig mogen doordraaien. Bezoek aan het ouderhuis In deze kamer waar ik werd geboren - 't behang is nieuw maar heeft een ouden schijn - schenkt weer mijn moeder, als in droom verloren, in 't oude glas den ouden Fransen wijn. Een paar fluwelen zetels uit den tijd, en de vertrouwde prenten aan de wanden: ik, die vergeefs droomde van alle landen, gevoel mij thuis weer in deze eeuwigheid. Er is nog meer: de donkre witte keuken, het warm vertrek waar heel mijn jeugd verging: door 't nauwe raam zag ik de kruin der beuken en hoe de zomer langzaam henenging. En dit geluk heb 'k mijn jeugd verfoeid, dit war...

Augustus: 't oppert, 't schelft en 't leest na...

Omdat Cyriels dagboek 4 en 5 augustus 1913 ook als één en dezelfde dag vermeldt en ik morgen weer eens niks zal bloggen, laat ik die eerste liever aan de pen: 4 en 5 augustus Tot het opeens alles uit en gedaan is! Tot opeens de schone, gouden oogsten, de dansende boerinnetjes, de biddende nonnetjes, de witte feeën, elfen, nimfen en kabouters voor goed verdwenen zijn! Van morgen heel vroeg zijn de boeren gekomen, zij hebben torenhoog hun grote wagens volgeladen en al die zachte weelde weggevoerd naar de veilige haven van zolders en schuren. Slechts de overvloed dien zij niet konden meenemen staat nu hier en daar, in grote, conische oppers en schelven op het barre stoppelland. 't Is uit, 't is volbracht. Alleen bij plaatsen nog een rijpend tarwe- of haverstuk, als verloren of vergeten tussen 't weligtierend groen van aardappel- en bietenvelden. Stil is 't nu ineens, doodstil en verlaten, alom over de wijde, gisteren nog zo krioelend-levende akkers. En in die plotselinge e...