Doorgaan naar hoofdcontent

Warme hartstochten, kille misdaden en kwade lusten: het vloerkleed onder Heinrich Manns romanpersonages...

Al wat kleinburgerlijk, oer-Duits en beperkt was, wees hij al scheldend en hoofdschuddend van de hand. Nog meer dan zijn jongere broer een temperamentvolle schrijver, met zijn blik altijd naar die Franse cultuur gericht. Zijn romanfiguren barsten van warme hartstochten, kille misdaden en kwade lusten: altijd beminnen ze vurig, bedriegen ze schandalig, lijden ze hels en haten ze dodelijk. De stijl en de woordkeuze van de meeste van zijn verhalen baden in subtiele mystiek, net te verdragen romantiek en oervormen van wat toen nog geen expressionisme was. Niks mis mee, integendeel. 


27 maart 1871, vandaag gaan de glazen de lucht in voor Heinrich Mann, de oudste uit de bekendste rij Lübecker Kinder, dat besnorde ventje ook uiterst links op de foto. Na Heini was later nog plaats voor Thomas, Julia, Carla en Viktor. Als tiener ging het na een baantje in een boekhandel in Dresden richting Berlijn, S. Fischer, het volle uitgeversleven. Zijn jongere broer Thomas publiceerde later nagenoeg alles bij deze Fischer, Heinrich zelf géén boek. Een begenadigd tekenaar ook, net als Thomas, deze Heinrich, twijfelde daarom lang tussen schilderkunst en literatuur. De tekenstijl van 'Onkel Heini' deed volgens de jongste uit die befaamde rij, Viktor Mann, wat denken aan die van Dietz Edzard. Toen Heinrich vanuit Dresden een felicitatiebrief aan vader Mann stuurde waarin hij ook een scherfje porselein sloot om zijn kakelverse broertje Viktor, Heinrich was ten slotte negentien jaar ouder, een zorgeloze toekomst te verzekeren, ging dit ongeveer als volgt: "Dat het niet meer is, dan het is, zal de jongen mij met het oog op mijn zwakke financiële situatie niet kwalijk nemen." 
Bij zijn Amerikaanse dood op 12 maart 1950 kregen Heinrich Manns negentien romans, zestig novellen, tien toneelstukken en meer dan honderd essays, onder meer door de postume woorden van broer Thomas dat de "… nun Heimgegangene einer der grössten Schriftsteller deutscher Sprache war", uitsluitend extra oplages. Lees het vroege werk 'Im Schlaraffenland' (1900) en zijn in het Nederlands te verkrijgen klassieker 'Der Untertan' (1918) en schuif vanavond nog Emil Jannings en Marlene Dietrich in die dvd-recorder, onderwijl brullend: "Hoch die Gläser, hoch die Gläser! Du, lieber Heini!"
Labels:

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Djoos Utendoale tient le fou avec moi: verzen geschreven in de taal van de volksmens aan weerskanten van de 'schreve'.

Utendoale, uit de vallei of het dal van de West-Vlaamse bergen. Djoos, van Joris. Afkomstig van Westouter: pater Joris Declercq. Troubadours en kleinkunstenaars uit de regio zoals Antoon vander Plaetse, Gerard Vermeersch en Willem Vermandere namen Declercqs verzen in hun repertorium op. Van Boeschepe tot Cassel en van Ieper tot Ekelsbeke, de ganse Westhoek ging aan Utendoales rijmsels kapot. Vlinders zijn er hellekapellen, butterschitters of flikflodders. Averullen, mulders en roenkers worden in gangbaar Nederlands meikevers. Voetelingen, sokken. Nuus, wij. Hadden pendelaars geen files onderweg dan was het volop vroeger thuus komm'n of dan-ze peisden. De poëzie van Djoos Utendoale is geschreven in een bijzonder zingend taaltje: het Westhoeks. Over de invloed van dialecten moeten we, althans pater Joris Declercq, niet al te neerbuigend doen: "En moest Luther de bijbel in het Nederduits vertaald hebben en niet in het Hochdeutsch, de taal van zijn geboortestreek, dan sprak de he...
6 reacties
Meer lezen

"Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles."

"Eén ding weet ik wel," zei Franny. "Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles. Die lui waar jij het over hebt laten geen enkel mooi ding achter. Het enige dat de iets beteren misschien doen is min of meer binnen in je hoofd kruipen en daar iets achterlaten, maar enkel en alleen omdat ze dat doen, enkel en alleen omdat ze weten hoe ze iets moeten achterlaten hoeft dat nog geen gedicht te zijn. Het kan best zo zijn dat het niet meer is dan een of ander hoogst intrigerend grammaticaal uitwerpsel - excuseer mijn woordkeus."  Net zoals bij de Vlaamse schrijver Paul Brondeel is bij deze Franny die 'r' er eigenlijk te veel aan. Om nog maar te zwijgen over wat Nabokov, die beginregels van zijn 'Lolita' indachtig, tong- en keelklankgewijs met die dubbele 'o' uit Zooey zou aanvangen. Feit is dat deze J.D. Salinger vandaag precies vijftien jaa...
Een reactie posten
Meer lezen

"Whitman is de grootste kunstenaar die zijn natie heeft voortgebracht. Zijn gelijken zijn Milton, Bach, Michelangelo en de barokke meesters van sublimiteit."

(...)  hij was een peer van een okeë vent het mondje rap geroerd opvliegend  niet onknap sloeg hij het leven als een oude gabber op de schouders  hield wel van een humorgeintje zou zijn leven geven voor een vriend  dol op de vrouwtjes gematigd gokker at en dronk met smakken  kwister van duiten verloor hij de moed tegen het einde hij werd ziek  hij werd geholpen door een bijdrage hij stierf op eenenveertigjarige leeftijd en dat was zijn begrafenis  thumbs up of up yours boezelaar cape handschoenen riem  zweep met zorg uitgekozen baas starter uitkijk knecht  de kantjes eraf of iemand die de kantjes eraf rechtdoor tweede links eerste man of achterste man  een goede of een slechte dag goed spul of slechte spullen  de eerste buiten of de laatste binnen en dan onder de wol verpeinst de docht hoeveel dit alles voor hem was  onthemd in aarde  (...)  In 2005 nog gingen tweeëntwintig Nederlandse dichters voor Querido aan de sla...
Een reactie posten
Meer lezen