Doorgaan naar hoofdcontent

De romantische bard Heinrich Heine? Ach, een dichter voor handelsreizigers...


"Alles aan hem wekte mijn nieuwsgierigheid op: de zorg waarmee hij zijn potlood uitkoos, de manier waarop hij zat - recht, alsof hij misschien elk ogenblik zou moeten opstaan om een bevel aan een onzichtbaar leger te geven - en hoe hij door zijn blonde haar streek. Ik ontspande me pas toen hij zich, net als iedereen, begon te vervelen en op zijn stoel zat te wiebelen, wachtend op de bel voor de pauze tussen de lessen. Ik bestudeerde zijn trotse, fijn besneden gelaat, en geen minnaar zou Helena van Troje aandachtiger hebben kunnen aanschouwen of meer overtuigd geweest kunnen zijn van zijn eigen onwaardigheid. Wie was ik dat ik met hem zou durven praten? In welke Europese getto's waren mijn voorvaderen bijeen gedreven toen Friedrich von Hohenstaufen Anno von Hohenfels zijn beringde hand toestak?"
In Riedenberg, een Vorort bezuiden Stuttgart, is hij de eigenaar van een heus straatnaambord en in de novelle 'Reunion' (1971) lijkt hij getransformeerd tot de besluiteloze, lummelachtige ik-figuur Hans Schwarz, de jongen met de muntstukken vooraan rechts op het voorplat van de Nederlandse vertaling uit 1978. Schrijver en kunstschilder Fred Uhlman dus, die gedurende 80 pagina's zijn alter ego, deze Schwarz, de zestienjarige zoon van een joodse dokter, achterkleinzoon van een rabbi en van generaties kleine kooplui en veehandelaren, tomeloze liefdes- en vriendschapscirkels laat dansen rond de adellijke Konradin von Hohenfels, zijn jongen met het gulden haar. Samen verslinden ze 'Madame Bovary', bekritiseren ze Schiller en noemen ze, tijdens een van hun vele wandelingen tussen huis, Rijn, Moezel, Neckar, Main en Karl Alexander Gymnasium te Stuttgart, Heine een dichter voor handelsreizigers. De Hongaarse schrijver Arthur Koestler roemde, ondanks zijn tragische afloop, deze novelle van collega Uhlman als: "Er is niets van Wagneriaans pathos; het is alsof Mozart de Götterdämmerung herschreven had." Daar kan helaas niks aan toegevoegd, een waar genot hoor deze voetzoeker van een Narziss en Goldmund! Gaat dat lezen!


Reünie / Fred Uhlman (auteur), Robert Warmenhoven (vertaler). - Amsterdam : Meulenhoff, 1978. - 91 p.
Labels:

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Djoos Utendoale tient le fou avec moi: verzen geschreven in de taal van de volksmens aan weerskanten van de 'schreve'.

Utendoale, uit de vallei of het dal van de West-Vlaamse bergen. Djoos, van Joris. Afkomstig van Westouter: pater Joris Declercq. Troubadours en kleinkunstenaars uit de regio zoals Antoon vander Plaetse, Gerard Vermeersch en Willem Vermandere namen Declercqs verzen in hun repertorium op. Van Boeschepe tot Cassel en van Ieper tot Ekelsbeke, de ganse Westhoek ging aan Utendoales rijmsels kapot. Vlinders zijn er hellekapellen, butterschitters of flikflodders. Averullen, mulders en roenkers worden in gangbaar Nederlands meikevers. Voetelingen, sokken. Nuus, wij. Hadden pendelaars geen files onderweg dan was het volop vroeger thuus komm'n of dan-ze peisden. De poëzie van Djoos Utendoale is geschreven in een bijzonder zingend taaltje: het Westhoeks. Over de invloed van dialecten moeten we, althans pater Joris Declercq, niet al te neerbuigend doen: "En moest Luther de bijbel in het Nederduits vertaald hebben en niet in het Hochdeutsch, de taal van zijn geboortestreek, dan sprak de he...
6 reacties
Meer lezen

"Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles."

"Eén ding weet ik wel," zei Franny. "Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles. Die lui waar jij het over hebt laten geen enkel mooi ding achter. Het enige dat de iets beteren misschien doen is min of meer binnen in je hoofd kruipen en daar iets achterlaten, maar enkel en alleen omdat ze dat doen, enkel en alleen omdat ze weten hoe ze iets moeten achterlaten hoeft dat nog geen gedicht te zijn. Het kan best zo zijn dat het niet meer is dan een of ander hoogst intrigerend grammaticaal uitwerpsel - excuseer mijn woordkeus."  Net zoals bij de Vlaamse schrijver Paul Brondeel is bij deze Franny die 'r' er eigenlijk te veel aan. Om nog maar te zwijgen over wat Nabokov, die beginregels van zijn 'Lolita' indachtig, tong- en keelklankgewijs met die dubbele 'o' uit Zooey zou aanvangen. Feit is dat deze J.D. Salinger vandaag precies vijftien jaa...
Een reactie posten
Meer lezen

"Whitman is de grootste kunstenaar die zijn natie heeft voortgebracht. Zijn gelijken zijn Milton, Bach, Michelangelo en de barokke meesters van sublimiteit."

(...)  hij was een peer van een okeë vent het mondje rap geroerd opvliegend  niet onknap sloeg hij het leven als een oude gabber op de schouders  hield wel van een humorgeintje zou zijn leven geven voor een vriend  dol op de vrouwtjes gematigd gokker at en dronk met smakken  kwister van duiten verloor hij de moed tegen het einde hij werd ziek  hij werd geholpen door een bijdrage hij stierf op eenenveertigjarige leeftijd en dat was zijn begrafenis  thumbs up of up yours boezelaar cape handschoenen riem  zweep met zorg uitgekozen baas starter uitkijk knecht  de kantjes eraf of iemand die de kantjes eraf rechtdoor tweede links eerste man of achterste man  een goede of een slechte dag goed spul of slechte spullen  de eerste buiten of de laatste binnen en dan onder de wol verpeinst de docht hoeveel dit alles voor hem was  onthemd in aarde  (...)  In 2005 nog gingen tweeëntwintig Nederlandse dichters voor Querido aan de sla...
Een reactie posten
Meer lezen