Doorgaan naar hoofdcontent

"Iemand met één vijfde van zijn talent kan zich zomaar een Nobelprijs bij elkaar knoeien!"

"Niets is verbluffender dan de eenvoudige waarheid, niets is exotischer dan onze omgeving, niets is fantasievoller dan de feiten. En er bestaat niets sensationelers dan de tijd waarin we leven!" 
Vandaag is 31 maart 2023, vandaag is 75 jaar dood van 'vliegende reporter' en anarchiserende stalinist Egon Erwin Kisch. Living legend in de voormalige DDR, want: systeembevestigend. Getuigen beweren dat waar Kisch was, een koffiehuis was en Wenen-Praag-Berlijn-Parijs-Wenen-Praag-Berlijn-Parijs-… de vaste reiscoördinaten gedurende zijn interbellum. Bertolt Brecht draaide vriend Kisch ooit lacherig in het gezicht dat iemand met één vijfde van zijn talent zich zomaar een Nobelprijs bij elkaar kan knoeien. Denk ook 1927 en dat 'Vlucht zonder einde' van (speel)schrijfbroeder Joseph Roth.


Toen Egon Erwin Kisch samen met vertaler Nico Rost in 1934 vanuit het Belgische Geel verslag uitbracht van de thuisverpleging van psychiatrische patiënten aldaar, ging dat door zijn fantasievolle feitenidioom toen als volgt: "Van de arts vernamen we dat bijna uitsluitend rijke patiënten met grootheidswaanzin in Geel blijven. De armere zieken, met wier waanvoorstellingen de huisgenoten niet altijd rekening kunnen houden, worden onrustig en moeten naar gesloten inrichtingen worden overgebracht, waar natuurlijk al evenmin iemand rekening houdt met hun waanideeën. 
In de krankzinnigengestichten komt grootheidswaanzin des te meer voor. De arts beschikte over een statistiek van het aantal God-de-vaders hij al had behandeld, en het aantal Moeder-Godsen, en het aantal Napoleons, en het aantal... 
We vroegen hem of niemand van zijn zieken dacht dat hij Hitler was. 
'Nog niet. Maar een Göring heb ik al gehad, een moeilijk geval.' 
'Was het een Duitser?' 
'Ja, Göring zelf.'" 
Kisch’ plotse hartaanvaldood in de lente van 1948, pas terug in zijn communistische thuisstad Praag na een zesjarig verblijf in Mexico, leverde hem nog net een staatsbegrafenis op. Vriend Otto Katz moest het met een opknoping na een stalinistisch showproces boordevol geconstrueerde beschuldigingen vier jaar later helaas met heel wat minder officiële honneurs stellen. 
Vandaag is 31 maart 2023, vandaag is 75 jaar dood van 'vliegende reporter' en anarchiserende stalinist Egon Erwin Kisch. Deze lezenswaardige bundel bijdragen (EPO, 2001) een voortreffelijke opstap naar nog meer van deze schrijver. Maar eerst, zeker vandaag: "Zum Wohl, lieber Egon, zum Wohl!"


Der rasende Reporter / Egon Erwin Kisch (auteur), Hilde Keteleer (vertaler). - Berchem : EPO, 2001. - 51 p.
Labels:

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Djoos Utendoale tient le fou avec moi: verzen geschreven in de taal van de volksmens aan weerskanten van de 'schreve'.

Utendoale, uit de vallei of het dal van de West-Vlaamse bergen. Djoos, van Joris. Afkomstig van Westouter: pater Joris Declercq. Troubadours en kleinkunstenaars uit de regio zoals Antoon vander Plaetse, Gerard Vermeersch en Willem Vermandere namen Declercqs verzen in hun repertorium op. Van Boeschepe tot Cassel en van Ieper tot Ekelsbeke, de ganse Westhoek ging aan Utendoales rijmsels kapot. Vlinders zijn er hellekapellen, butterschitters of flikflodders. Averullen, mulders en roenkers worden in gangbaar Nederlands meikevers. Voetelingen, sokken. Nuus, wij. Hadden pendelaars geen files onderweg dan was het volop vroeger thuus komm'n of dan-ze peisden. De poëzie van Djoos Utendoale is geschreven in een bijzonder zingend taaltje: het Westhoeks. Over de invloed van dialecten moeten we, althans pater Joris Declercq, niet al te neerbuigend doen: "En moest Luther de bijbel in het Nederduits vertaald hebben en niet in het Hochdeutsch, de taal van zijn geboortestreek, dan sprak de he...
6 reacties
Meer lezen

"Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles."

"Eén ding weet ik wel," zei Franny. "Als je een dichter bent laat je iets moois achter. Ik bedoel, het is de bedoeling dat je iets moois achterlaat als je van de bladzijde afgaat en alles. Die lui waar jij het over hebt laten geen enkel mooi ding achter. Het enige dat de iets beteren misschien doen is min of meer binnen in je hoofd kruipen en daar iets achterlaten, maar enkel en alleen omdat ze dat doen, enkel en alleen omdat ze weten hoe ze iets moeten achterlaten hoeft dat nog geen gedicht te zijn. Het kan best zo zijn dat het niet meer is dan een of ander hoogst intrigerend grammaticaal uitwerpsel - excuseer mijn woordkeus."  Net zoals bij de Vlaamse schrijver Paul Brondeel is bij deze Franny die 'r' er eigenlijk te veel aan. Om nog maar te zwijgen over wat Nabokov, die beginregels van zijn 'Lolita' indachtig, tong- en keelklankgewijs met die dubbele 'o' uit Zooey zou aanvangen. Feit is dat deze J.D. Salinger vandaag precies vijftien jaa...
Een reactie posten
Meer lezen

"Whitman is de grootste kunstenaar die zijn natie heeft voortgebracht. Zijn gelijken zijn Milton, Bach, Michelangelo en de barokke meesters van sublimiteit."

(...)  hij was een peer van een okeë vent het mondje rap geroerd opvliegend  niet onknap sloeg hij het leven als een oude gabber op de schouders  hield wel van een humorgeintje zou zijn leven geven voor een vriend  dol op de vrouwtjes gematigd gokker at en dronk met smakken  kwister van duiten verloor hij de moed tegen het einde hij werd ziek  hij werd geholpen door een bijdrage hij stierf op eenenveertigjarige leeftijd en dat was zijn begrafenis  thumbs up of up yours boezelaar cape handschoenen riem  zweep met zorg uitgekozen baas starter uitkijk knecht  de kantjes eraf of iemand die de kantjes eraf rechtdoor tweede links eerste man of achterste man  een goede of een slechte dag goed spul of slechte spullen  de eerste buiten of de laatste binnen en dan onder de wol verpeinst de docht hoeveel dit alles voor hem was  onthemd in aarde  (...)  In 2005 nog gingen tweeëntwintig Nederlandse dichters voor Querido aan de sla...
Een reactie posten
Meer lezen